DIY Audio Türkiye Forum

[caglarm]

Merhaba arkadaşlar,
Uzun zamandır bilendiğim,yüksek trafo ve besleme katlarına bir nebze çözüm olabilecek bir çalışmam var.Birçok forum sitelerinde karşılaştığım,aşağıda şeması bulunan smps devresinin,ETD59 dahil tüm malzemelerinin elimde bulunmasından dolayı yine aşağıdaki pcb yi çizdim.Eagle libraride birçoğu olmadığından direk pcb olarak çizdim.şema ile karşılaştırıp hata var ise söylerseniz düzeltir ve en kısa zamanda basarım.Yardımler için şimdiden teşekkürler.

şema:




pcb:

[hamist]

Merhaba arkadaşlar,
Uzun zamandır bilendiğim,yüksek trafo ve besleme katlarına bir nebze çözüm olabilecek bir çalışmam var.Birçok forum sitelerinde karşılaştığım,aşağıda şeması bulunan smps devresinin,ETD59 dahil tüm malzemelerinin elimde bulunmasından dolayı yine aşağıdaki pcb yi çizdim.Eagle libraride birçoğu olmadığından direk pcb olarak çizdim.şema ile karşılaştırıp hata var ise söylerseniz düzeltir ve en kısa zamanda basarım.Yardımler için şimdiden teşekkürler.

şema:

Prensip olarak çalışır.
ETD 39 400 W civarına kadar çıkabilir,
ancak 100KHz ve üzerinde.
Ve söz konusu ETD39 piyasada bulabileceğimiz materyal içermez.
Eğer Epcos N87 ya da N97 (ya da diğer markalardan muadil) materyal değilse
sermayeyi moslara yüksersiniz.
Ayrıca trafo kaçak enduktans çok düşük olacak şekilde sarılmalı.

Çıkışdaki 2x20uH self en az trafo kadar önemli.
Bir şey daha, PWM devrelerde simetrik voltaj dengesiz yüklerde oldukça risklidir.
Yani birinden +3A, diğerinden -1A çekildiğinde, - Voltaj istenilenden yukarılara
çıkar.

Bu nedenle benzer ihtiyaçlarda güncel olan LLC Resonant smps devreleri pwm yerine tercih
edilir oldu.
Ama yine yüksek frekanslı nüvelerle.

İlk aklıma gelenler...

Selalamlar kolay gelsin...

[dhan000]

bildiğim kadarıyla nette bu devrenin 700w 900w 800w gbi değişik isim altında olanları var...en son çizimlerinde sanırım geri besleme hattı orta uç yerine alt ve üst uçlardan alınmıştı ve bunun simetriyi korumada daha etkili olduğu bildirilmişti diye hatırlıyorum...hatta daha başka smps devreler için geri beslemenin orta uç yerine alt ve st koldan alınmasının daha iyi olduğu yazılmıştı diye hatırlıyorum...
bu güç degeri için asıl sorun niveyi sarmak...güç arttıkça kayıplarda artıyor...
üstad etd59un lbr dosyasını paylaşmanız mümkünmüdür ben bir tane çizmiştim ama pek iyi olmadı...

[caglarm]

Teşekkürler Hamist bey,
trafo olarak etd59 kullanıyorum..sarımdaki olası kaçak endüktansları minimuma indirmek için tel çapını karkas yüksekliği bölü spir sayısı,yani 41/25 = 1,64mm primer, 41/20=2mm sekonder olarak birer sıra,başlangıç ve bitişleri düzgün saracağım.
Yine çıkışdaki 2x20uH self i de 4cm çaplı nüveye lcr metre ile ölçerek saracağım..
Dediğiniz gibi dengesiz yük dağılımı çıkışın ani hareketler yapmasına sebep olabilir..bunun önüne geçmek için de devredekilere ilave olarak reil başına 20000-30000 mikrofarat rezerve ilavesini harici olarak ekleyeceğim..sonuçta 600-800w üzerine kurulu bu devre ile 2X100-150 watt amp. süreceğim..çok da büyük yükler olmadığından sorun olmaz diye umuyorum..

[hamist]

bildiğim kadarıyla nette bu devrenin 700w 900w 800w gbi değişik isim altında olanları var...en son çizimlerinde sanırım geri besleme hattı orta uç yerine alt ve üst uçlardan alınmıştı ve bunun simetriyi korumada daha etkili olduğu bildirilmişti diye hatırlıyorum...hatta daha başka smps devreler için geri beslemenin orta uç yerine alt ve st koldan alınmasının daha iyi olduğu yazılmıştı diye hatırlıyorum...
bu güç degeri için asıl sorun niveyi sarmak...güç arttıkça kayıplarda artıyor...
üstad etd59un lbr dosyasını paylaşmanız mümkünmüdür ben bir tane çizmiştim ama pek iyi olmadı...

N ve P voltajlardan fB alındığında da, 60V regüle olur, ancak sıfır noktamız yüke göre bir tarafa kayar.

Yani 60V ama -25 +35 olabilir.
Dediğim gibi ETD39 max 500W ve 100KHz üzeri.

[hamist]

Teşekkürler Hamist bey,
trafo olarak etd59 kullanıyorum..sarımdaki olası kaçak endüktansları minimuma indirmek için tel çapını karkas yüksekliği bölü spir sayısı,yani 41/25 = 1,64mm primer, 41/20=2mm sekonder olarak birer sıra,başlangıç ve bitişleri düzgün saracağım.
Yine çıkışdaki 2x20uH self i de 4cm çaplı nüveye lcr metre ile ölçerek saracağım..
Dediğiniz gibi dengesiz yük dağılımı çıkışın ani hareketler yapmasına sebep olabilir..bunun önüne geçmek için de devredekilere ilave olarak reil başına 20000-30000 mikrofarat rezerve ilavesini harici olarak ekleyeceğim..sonuçta 600-800w üzerine kurulu bu devre ile 2X100-150 watt amp. süreceğim..çok da büyük yükler olmadığından sorun olmaz diye umuyorum..

Eğer kullanacağınız nüve piyasadan alınmış nüve ise hiç denemeyin,
100KHz ve üzerinde güç üretebilen bir nüve ise sorun olmamalı.
Ya da piyasa nüvesi ile ETD44 kullanıp, 60KHz civarında 150-200W güç alabilirsiniz,
tabii her iki halde de, trafo enduktans hesapları piyasa nüvesine göre yeniden yapılmalı.
Yoksa daha ilk an'da mosfetler patlar.
Zira smps trafoları her durumda çalışma frekansına sargı kapasitesi ve ek kapasiteler ile
resonansa gelmek durumunda.
Çalıştı... diyenlerin bir çoğu ciddi ölçümlerden geçmemiştir.
Çıkış yüküne bakarak ok demek doğru sonuç demek olmaz.
Zira dalga formundaki bozulmalar, audio için harmonik anlamında ciddi sorunlar taşır.

Ama deneyin, bir şey kaybetmiş olmazsınız, en fazla biraz emek ve belki bir kaç mosfet
ve IR2110.

Başarılar kolay gelsin
Edit: ETD59 u en başından beri nasıl ETD39 okumuşum hayret
ETD 59 piyasa nüvesi ile 800W olmasa da beklentilerinizi karşılayacak güç alabilirsiniz.
Ayrıca, fB üzerinde normal zener kullanıldığında çıkış voltajından çok fazla
kararlılık beklemeyin.
Bence fB kısmının geliştirilmesi gerekiyor.

[caglarm]

Edit: ETD59 u en başından beri nasıl ETD39 okumuşum hayret
ETD 59 piyasa nüvesi ile 800W olmasa da beklentilerinizi karşılayacak güç alabilirsiniz.
Ayrıca, fB üzerinde normal zener kullanıldığında çıkış voltajından çok fazla
kararlılık beklemeyin.
Bence fB kısmının geliştirilmesi gerekiyor.

edit: Farkındayım bizim yaşlarda artık normal,hatta iyi bile sayılır

Fb katını ben de opamplı olarak dizayn etmeye başlamıştım..şöyleki; önce devreyi bu hali ile çalıştırıp,küçük bir kit de fb için hazırlarım diyordum..çeşitli fb seçenekleri kullanma imkanım da olur sanırım..hangi şekilde en iyi verimi alır isem o küçük pcb yi asıl kart üzerine bir yerlere sıkıştırırım..

[elektrosenol]

Bu devre genel olarak sorunsuz calisan bir devre. Ben etd59 ile denedigimde 500w civari guc cekmistim. Semadaki geri besleme yanlis, geri beslemenin + ve - cikislardan alinmasi gerekiyor. Bu haliylede bahsedildigi uzere tam stabil degil geri besleme. bu devreye ait degisik geri besleme bicimleri var internette, daha saglikli bir dizayn olabilir. Pwm ve mosfet surucu entegresinin beslemesini mutlaka iyi yapin. Birde Dc cikisindaki filtre bobinleri piyasada hazir satiliyor cesitli amperajda hazir kullanabilirsiniz sarmak istemezseniz tabi.

[whyliving]

trafo olarak ee55 - ee 70 önerebilirim. ayrıca denemelerde bence mosfetlerle hiç ugraşmadan direk igbt kullanabilirsin. igbtlerin anlık akım yükselmelerine daha dayanıklı olacaklardır. mesela 40N60 . fiyatı da tanesi 7 dolar gibi bişey ... pwm olarakta geri besleme kullanmadan ir 2153 ü güzeldir. 100-200 w lık bi yükte , smps de ee 50 40n60 ve ir2153 lü bi devre ne bir gerilim düşmesi nede sinyalde bozulmaya neden olur. ben genelde öyle yapıyorum. bol keseden dagıtıyorum malzemeleri

geri besleme konusunda .. trafonun genliğe tepkisi kagıt üzerinde ne kadar iyi görünse de arkadaşalrın dediği gibi pratikte cok değişken oluyor. malzemelerinde zira öyle. bir osiloskobun varsa bir noktadan sonra deneme yanılmada çok makbule geçiyor.

[hamist]

trafo olarak ee55 - ee 70 önerebilirim. ayrıca denemelerde bence mosfetlerle hiç ugraşmadan direk igbt kullanabilirsin. igbtlerin anlık akım yükselmelerine daha dayanıklı olacaklardır. mesela 40N60 . fiyatı da tanesi 7 dolar gibi bişey ... pwm olarakta geri besleme kullanmadan ir 2153 ü güzeldir. 100-200 w lık bi yükte , smps de ee 50 40n60 ve ir2153 lü bi devre ne bir gerilim düşmesi nede sinyalde bozulmaya neden olur. ben genelde öyle yapıyorum. bol keseden dagıtıyorum malzemeleri

geri besleme konusunda .. trafonun genliğe tepkisi kagıt üzerinde ne kadar iyi görünse de arkadaşalrın dediği gibi pratikte cok değişken oluyor. malzemelerinde zira öyle. bir osiloskobun varsa bir noktadan sonra deneme yanılmada çok makbule geçiyor.

IR2153/IR2154 self oscillating half bridge drive olarak oldukça iyi bir entegredir.
Ancak büyük trafo boyutlarından kurtulmak için iyi bir smps trafo ile kullanılabilir.
Zira fB olmadığı için ripple düzeltmesi yapmaz, minimum ripple için de,
DC girişte özellikle ve çıkışta büyük kondansatorler gerektirir.
Bu nedenle özellikle şebeke voltajı değişimlerinde voltaj düşmeleri,
kısmen de akım ve trafo kalitesine bağlı olarak görülebilir.

Tabii bu hali ile başarılı olunduğunda forum konusu devreye göre avantajlı sayılabilir.
Zira burada çıkış voltajları her şart altında simetrik kalacaktır,
aksi halde pwr. ampl. için kullanımda çıkışların bias ını kontrol altında tutmak şansa kalır.
Gelişmiş bir devre olduğu için koruma faktorü de daha yüksektir.

Devre sürekli tam kare dalga olarak çalıştığından,
çıkış voltajımız sadece trafo sarım oranları ile istenilen voltajlara ayarlanır.
Bu konuda LLC resonant çıkış düzenlenerek regüle edildiği iddia edilen devreler mevcut,
ancak ben amacına uygun kullanımdan yanayım.