Amatör yazdı:Onursal Bey,şasilemenin ne kadar önemli olduğunu yapmış olduğum amplide deneyerek gördüm.Ancak diğer soruma cevap yazmamışsınız.Ben nette bakındığım kadarı ile 35-40W gücünde classA bir amplifikatörü 4700mf kondansatör ile beslemeye çalışan hiçbir projeye denk gelmedim.Benim görebildiklerim içerisinde fabrikasyon bir krell ampli vardı düşük sayılabilecek değerde kondansatör kullanan,onda da 2x39.000mf kullanılmıştı.Diy olarak biraz abarttım desem de,ben bu kalitede kondansatörlere ulaşamadığım için böyle bir yöntem denedim ve kendimce de başarılı oldum,yanlış mı yapmışım anlamadım açıkçası.
Diyebilirsiniz ki,kaliteli malzemeye erişemiyorsan neden classA bir ampli için uğraşıyorsun,A class demek zaten kalite demektir,malzemenin bile özel olanını kullanmaktır.
Çok haklısınız diyebilirim sadece.
Açıklayayım adamım.
1. Bir kondansatörün dolma ve boşalma grafiği vardır. Bu grafik temel fizik kuralları ile açıklanmaktadır. Elektronik ile ilgili değildir.
Örnek 1 F lık bir kondansatörün dolması ve boşalması için verilen akım ve çekilen akım sabitesi.
2 Amplifikatörlerdeki ana kondansatörlerin HUMM sesi ile ilgisi yoktur. Sadece yüksek volüme seviyelerindeki artan ripple değerleri için kondansatörün LOW-ESR olması ve uygun kapasitede olması gereklidir.
3 Eğer LOW-ESR kondansatör temin edilemiyorsa, 10.000uF lık tek bir kondansatör yerine 2200uF lık 4 adet kondansatörün parelel bağlanılması (Aynı tip kondansatör için) daha iyidir. Çünkü kondansatörlerin parelel bağlanması ile kapasiteleri arttığı gibi iç dirençleri de düşecektir.
4 Ben hiçbir arkadaşıma CLASS-A yapma veya illa CLASS-AB yap demem. CLASS-A ampli yapmak sınırları zorlamak açısından bilimsel bir araştırmadır. Her zaman desteklenir. Ancak İYİ KALİTE MÜZİK DİNLEMEK için illa CLASS-A gerekmez. 1W çıkış gücü gereksinimi için ben evde SOBA çalıştırmak istemem. SOBA'ya meraklı arkadaşlarımı da eleştirmem.
5 Tartışma konusu CLASS-A veya CLASS-AB sistemlerdeki malzeme kalitesi (Özellikle kondansatörler) değildir.
Bir amplinin akım gereksinimine uygun değerde ve kalitede kondansatör kullanmak daima gereklidir. 30W lık bir CLASS-A için 10.000uF kondansatör kullanılıyorsa 120W lık bir CLASS-AB ampli için 20.000uF gereklidir. Bu hesaplar kabaca olup sadece ve sadece amplinin max güçteki AKIM GEREKSİNİMİ içindir.
6 Piyasada gözlemiş olduğun yüksek kapasiteli CLASS-A ampliler (Eğer şişirme değilse) yüksek dinamik alan hesaplarına göre yapılmış özel tasarım amplilerdir. Bu ampliler şöyle lanse edilmelidir.
(ÖRNEK) 100db/SPL hassasiyetteki hoparlörler kullanılmak koşulu ile LOUDNESS (Kulağın eşgürlük duyma seviyesi) kompanzasyonunun sağlanabildiği ideal amplidir, kriteridir.
Bu şunu ifade eder.
İnsan kulağının üst duyma sınırı olarak belirtilmiş 120dbA ses şiddeti için 120db/SPL değerine bu ampli ile ulaşabilirsiniz.
Demekki 120dbA dinamik alan seviyesi için özel tasarlanmış demektir. Böyle bir amplinin üst çalışma bölgelerindeki karakteristik değerleri önem taşımaktadır. 100W çıkış gücünde CLASS-A ampli yapıp ta bunu 0.2W gücü ile kısık seste dinleme amacı değildir.
CLASS-A kalite demek değildir. CLASS-A amplide sadece GEÇİŞ DİSTORSİYONU teorik olarak yoktur. Bir de yük sürebilme kabiliyetleri yüksektir. Başka hiçbir özelliği yoktur.
Üstelik laboratuar ortamlarında özel test cihazları ile ölçülüp, tasarlanmayan CLASS-A amplilerdeki EŞLENME sorunlarını hesaba katarsan hazır modül halinde satılan birçok ampliden çok daha kötü bir tasarım yapabilirsin. Kendi yapmış olduğun ampliyi hiç osilaskop, sinyal jeneratörü, distorsiyon metre ve spectrum analyzer ile test ettin mi?
Bu testleri yapıp ta bir CLASS-AB ile karşılaştırmamışsan CLASS-A en iyisidir demek sadece PORSCHE en iyisidir demek gibi bir anlatım olacaktır.
Önceki mesajlarında bahsetmiştin.
Bir amplinin frekans bandı en azından 100KHz civarı olmalı demiştin. STK 465 i incelersen senin bu kriterini sağlayabilen bir amplidir. Tasarımı yapan kişi isterse bu band genişliğini 30KHz ile sınırlayabilir ve bu frekans bandında istediği eşitliği sağlayabilir. Böylece duyulamayan ama hissedilebilen 18KHz ten sonraki uygun band genişliği sağlanmış olur.
4700uF kondansatör olayına gelirsek.
Eğer vaktin ve cesaretin var ise sana yukarda örnek link ve şema vermiştim.
Karar ver yeni bir CLASS-A ampli yapmaya. Bana sadece de ki.
Abi bu ampli boşta 2A, full güçte 3A çekiyor. (Örnek)
Ben bu akım gereksinimin için kondansatör hesabını yapıp sana diyeyim ki 6800uF yeterli olacaktır.
Sen benim vermiş olduğum bu değerdeki kondansatör ile şaseleme kurallarını BENİM ÖNERİLERİMLE yeniden yaparak böyle bir ampliyi yapmaya çalış.
Göreceksin ki çok fazla yüksek kapasiteli kondansatörlere ihtiyaç duymayacaksın.
ÜSTELİK..:
Tasarımını gözlemlediğimde bazı osilasyonlara açık unsurlar tespit ettim. Elbette ki buradan bunu belirtmek önyargı olsa da, amplin boşta bile aşırı ısınıyorsa bunun yegane sebebi osilasyonlardır. (Görülüp duyulamayan, aşırı yükseltilmiş frekanslar)
Ben de bu gibi sorunları halledebileceğimi düşünüyorum.
Tabii ki sen böyle bir olaya girmek ve gerekeni yapmak niyetinde isen.
Ama böyle bir teste girersen anlatmak istediklerimdeki mantığı anlamış ve çok iyi bir tecrübe edineceksin.
Yok bu ampli benim için ideal işimi de görüyor diyorsan zaten başka masrafa gerek yok.