DIY Audio Türkiye Forum

[Amatör]

Arkadaşlar elimde bir çift westra kw200 1398 bass sürücü,bir çift audax hd 100 tweeter var.Bunlar ile iki yollu bir kabin yapmak istiyorum.Westra nın 2000hz e kadar cevabı,audax ın 850-900 hz e kadar inebildiğini dökümanlarında yazmakta.
Bu iki sürücü iki yollu bir sistemde uyumlu bir şekilde çalışabilir mi?
winISD in yaptığı hesaba göre devasa bir kabin gerekiyor westralara(100x64x40 gibi) 18cm lik bir hoparlöre göre bu kabin çok büyük değil mi?Daha ufaltmanın bir yolu var mı?(port ile olabilir mi)
Nasıl bir yol izlemeliyim acaba?
Selamlar

[Amatör]

Arkadaşlar bugün bir deneme yaptım kendimce ,hesapsız kitapsız tabiki.
Elimdeki hoparlörler aşağıda

Uzun zaman önce hesapsızca yapmış olduğum yaklaşık 45litre olan kabine bağladım sürücüleri,filtre iki yollu tahminim 24 db.Merakla dinlemeye başladım.Biraz sert çalmasına rağmen fena sayılmaz diye düşünürken,aynı şarkıyı diğer mb quart ile dinlemeye başladım.Fark dramatik boyutlarda.Benim yaptığım mb nin yanında tabiri caizse teneke sesi gibi kaldı El yapımının sesi derinlikten uzak ve sanki audax tweeterlar ın üst frekans kabiliyeti mb kadar detaylı ve görkemli değil.Hesabıyla kitabıyla bu işi yapmadan yorum yapmam da doğru değil ancak benim açımdan oldukça zor bir iş olduğu kesin.winISD in devasa kabinini yapsam(ki nereye koyarım o kadar büyük kabini) ses ne kadar değişir acaba?Yada sürücüleri deiştirmem mi gerekli?



Birkaç foto

Salonu da epey dağıtmışım.
Ne dersiniz uğraşmaya değer mi?
Yoksa bu sürücülerle asla beklediğim kaliteye ulaşamazmıyım.

[hoparlör]

Portu kapatın, ses eminim ki daha iyi olacaktır. Ama olması gerektiği gibi mi olur, orası tartışılır.

Parametreleri verirseniz bir ben bakayım. İki hoparlör uymaz değil ama Westra'nın bu tip basları mid performansı açısından pek de tatmin edici olmayacaktır, bu sadece bir tahmin. Frekans bandı uygun olabilir ama duyduğumuz ses vasat ya da çok kötü olabiliyor.

Denemek lazım, denemeye de değer.

[Amatör]

İki hoparlör uymaz değil ama Westra'nın bu tip basları mid performansı açısından pek de tatmin edici olmayacaktır,

Aynen dediğiniz gibi ,westraların mid frekans cevabı çok kötü.Hatta yok gibi,eksiklik hemen hissediliyor,westralara paralel 10cmlik fullrange yakın ses verebilen bir hoparlör bağladım,ses biraz yerine geldi.Audax tweeterların köşesiz naif sesi(mb lere kulağımın alıştığından mıdır nedir)beni yeterince tatmin etmeyince,mb lerin tweeterlarını çıkarıp benim sisteme bağladım.Fark inanılmaz derecede.Havada uçuşan tizler,önünüzde calan ziller gibi detaylar hemen kendini gösterdi.

300gramlık audaxların yanında,750 gramlık titanyum tweetrlar oldukça görkemli duruyor.Sanırım ikisi aynı katagoride değiller.
Dikkatimi çeken bir nokta var.Mb quartlarda ki derinden gelen ses benim yapmaya çalıştığım hoparlörde yok.
Bu derinlik hissi nasıl elde ediliyor?
Filtrede bir düzenleme mi yapılmış(yapmam gerekli)?
Selamlar

[Amatör]

Arkadaşlar,elimde yeterli teçhizat olmadığından,olsada şu anki bilgilerimle o hesaplamaların üstesinden gelemeyeceğim için,kendi kulağımı ve mevcut hoparlörlerimi referans alarak,başta yapmak istediğim iki yollu kabinden vazgeçerek,elimdeki hoparlörlerin de özelliklerine üç yollu bir dizaynın daha uygun olduğuna karar verdim.Filtreleri de kendim tasarladım(birkaç kopyayı saymazsak).Sonunda ferah,uzun şüre dinlenebilir bir ses elde ettim(tabiki bana göre).Hareketli müziklerden çok ,daha sakin vokal ve enstrüman içerikli müziklerde daha başarılı performans sergiliyor .Henüz uygun ölçülerine kavuşturamadım kabini
Gelelim sorunuma;
Kabinin bass performansı arzu ettiğim durumda değil.Biraz sert ve dik basslar müzikallikten biraz uzak.Mevcut westra kw 200 1398 basslara winsisd programı devasa bir kabin hesaplıyor.Ben iç ölçüleri yükseklik:95 cm genişlik:25 cm derinlik: 32 cm ebatlarında suntadan portsuz bir kabin yaptırmayı düşünüyorum.

Ne dersiniz,bu ölçülerle daha yumuşak,daha derin ve daha müzikal bass elde edebilirmiyim?Hangi ölçülerde kabin yaptırmalıyım?Yoksa bu bass sürücü ile istediğim performans hayal mi?
Selamlar

[Ersoy]

Hatırladığım kadarıyla bas sürücü olarak kullandığınız westralar, kötü olmamakla beraber verimleri çok düşüktür. Yani tiz sürücünüzün verimi tahminime göre westradan daha yüksek, bas ve midbas daha arkada kalacağından uyumsuzluk sözkonusu.

Durum böyle iken, bu bas sürücü ile üç yollu ile uğraşmak pekde kolay olmayacaktır. Tavsiyem üç yollu yapacaksanız bas sürücüyü değiştirin. Yada bu bas sürücü ile iki yollu yapma çabasına devam edin. İki yollu yapmak daha kolay olacaktır.

Ayrıca, bu güne kadar çok çeşit hoparlör dinleme imkanım oldu. Ençok beğendiklerimin arasında ikiyollular var. Nekadar az sürücü, okadar az bobin ve kondansatör demek, nekadar az malzeme okadar gerçeğe yakın ses demek. Tabi amaç buysa. Tabiki bu bir genellemedir ve istisnalar kaideyi balgibide bozar.

Kolay gelsin.

[hamist]

Yakın zaman kadar çok sürücülü hoparlorler düşünüp duruyordum.
Ancak gördüm ki, çok yollu kabinler beraberinde bir çok sorun
getiriyor, doğru yere oturtulamayan phase sorunu,
her ne kadar bilgi olarak belirtilmiş olsa da gain uyum faktörü
gibi.
Ersoy Bey'in de değindiği gibi, full range olamıyorsa
2 sürücü ile çalışmak daha uygun olacaktır.

Gelecek defa kendim de çift driver kabine ağırlık vereceğim.

selamlar...

[hoparlör]

Üç yollu kabinlerde rizki azaltmanın bir yolu var.

Aslında iki yollu bir sistem tasarlarsınız, bu sistem alt kesim frekansı yaklaşık 100 Hz civarında olacak şekilde yapılabilir. Kullanacağınız mid-bas'ın iyi bir 300Hz-3Khz karakteristiği olmalıdır. Dome ya da küçük çaplı hoparlör tavsiye etmem, 16-20cm kağıt konlu hoparlörler idealdir. Sistemin en kritik elemanı bu mid-bas hoparlördür.
Tizlere seri bir direnç hassasiyetlerini azaltacaktır, sesini beğendiğiniz herhangi bir tiz hoparlörü işinizi görecektir.

100Hz altı bas sesler için ise ya bir subwoofer desteği ya da ayrı bir kabinde bas hoparlörü düşünmek lazım. İdeali aslında iki yollu aktif bir sistem ve mid-tiz arasına pasif bir filtre kullanmaktır.

Bu sistemi kulakla makul bir seviyeye getirmek mümkün olabilir. Kulağın en hassas olduğu frekans aralığı tek bir hoparlörden geleceği için filtre geçiş sorunları arka plana atılabilir.

Ancak eğer buna uygun bir mid hoparlörünüz yoksa bu da işe yaramayacaktır.

[Amatör]

Önerileriniz benim için çok önemli.Mid ve tiz hoparlör olarak bir kaç tane sürücü mevcut elimde.Ben en iyi sonucu 10 cm lik mid ve tiz olarak resimlerdeki audax lar veya westra wdt 25/8 ile aldım.Westraların desibeli çok yüksek ancak o kadar da ayrıntılı üst frekans kabiliyeti var.Mid ve tiz bölgesini 18 db lik filtre ile bass bölümünü 12 db lik filtre ile düzenledim.Kesim frekans olarak tahminim en iyi sonucu 700hz/3500 hz olarak aldım(tabiki değerlerin doğruluğundan şüphelerim var)Gerçi bobin ve kondansatörleri bu frekanslara göre ayarlamaya çalıştım.
Sonuçta,Pisikolojikte olabilmekle birlikte şu an kullandığım mb quartlardan daha berrak ,duyulabilir ve yıumuşak bir mid ve üst bölgesi elde ettim.Bass sesler de mb leri yakalamak oldukça zor herhalde bendeki westralarla.95-25-32 ebatlarında kabin yaptırmayı ,bu ölçülerle daha yumuşak ve derin,daha müzikal bass elde edebilmeyi düşünüyorum.Takımın genel empedensını 8,9 ohm olarak ölçtüm.Hassasiyet de biraz düşük.Volümü biraz yükseltmek gerekiyor.2x30 luk pioneer sx 636 cihazım yeterince iyi süremiyor bu kabini.Ras 32 mükemmel şekilde sürecektir diye tahmin ediyorum.
Ne dersiniz istediğim bass sesleri bu kabin sağlayabilir mi?
Birde tweeter ı 85 cm yüksekliğe takmayı düşünüyorum,uygun olur mu?

[mertol]

Selamlar;

Bu forumda ki ilk mesajım, herkeslere merhaba.

Teknik olarak kullanmaya çalıştığınız Westra (sesini dinlemedim, sadece speclerine baktım) aslında mid-bass'dan çok bir subbass'a benziyor. (frekans cevabını ve frekans empedans eğimlerini görmedim) Dolayısı ile eğer 3 yollu bir kolon yapmak istemiyor iseniz ki bu biraz daha fazla ölçüm ve daha karmaşık bir XO anlamına gelir, 2 yollu kolon yapmak için bazı önlemleri almanızı gerektirecek.

Elinizdeki tweeter'in fs'i 800 hz, westra'nın orta sesleri kullanılabilir olmadığından dolayı tweeter'ı mümkün olduğunca aşağıya indirmekte fayda olacaktır. Bunu en belirgin iki dezavantajı power handling'in biraz azalacak olması ve daha yüksek dereceli bir XO kullanılmasının zorunlu olması. (Genlede büyük basslı iki yolu kolonların iyi çalanları 3rd order veya üstü bir XO kullanır)

Bir diğer problemde tweeter'ın woofer'a göre 3db daha yüksek sensivity'e sahip olması. Birde baffle step compansation nedeni ile kabinin enine bağlı olarak 500hz2in altında -3db kadar daha bass kaybınız olacak.

Dolayısı ile bu problemleri adreslemek için özel bir XO tasarlamadığınız durumda cırtlak tizli, midleri bulanık ve tutarsız, bass'ı ise kayıp bir ses elde edersiniz.

Bir ölçüm sistemi olmadan bütün problemleri sadece teori le halletmeniz mümkün olmayacaktır zira özellikle westra'nın bir çok bilgisi ortalarda yok hemde genelde fabrika verileri gerçek duruma çok uymayabiliyor.

Bu bilgiler ışığında öncelikle 30hz'e kadar inmeye çalışan 60-80l'lik , flat response veren bir kabinden hızlıca vazgeçerdim. zira aşağı doğru bu bass'ı daha fazla zorlamak hem zaten iyi olmayan mid performansını zorlayacak hemde flat bir response almanız için tüm kolonun duyarlılığını 83-84db civarına çekmeniz gerekecek ki bu durumda epey daha güçlü bir amfi gerekecek.

Bunun yerine ben olsam tercihen kapalı, kolonun enine bağlı olarak 330-500hz'in altında 3db kadar bir bump'ı olan (mümkün olduğunca yaygın) (böylece BC'e XO'da hiç uğraşmadan kompanse etmiş olursunuz) kabin büyüklüğü seçerdim. (speaker workshop'da kabin response grafiğine bakarak hacim bulunabilir) Eğer olmuyorsa ported küçük bir kabin kesinlikle bu aralıklarda bir bump yapabilir. Port biraz yukarı bir yerde bump yapacağından dolayı arkada tutmak daha iyi olacaktır.

XO için ise 1200 - 1400 aralığında 3rd order denerdim. Eğer westra'nın girefiği elimizde olsa XO'yu az yukarı alıp, woofer tarafında 2nd order yapıp bir nothc filter ile terbiye etmeyi deneyebilirdik ama ya frekans cevabını bilmemiz yada bunu ölçmemiz lazım. Kesme frekansı her iki kolonunda limitlerine yakın olduğundan kesinlikle 1-2 order bir XO kullanmamak lazım. Aklımda fazın dönüp dönmeyeceğinin hesabını yapamadım, bunuda kontrol edip tweete bağlantısını ona göre yapmak lazım. (hesaplayamazsanız pink noise generator ile bakıp hangi poliretede db daha yüksek ise orada bırakabilirsiniz )

XO üzerinde tweeter'ı 2-3db geri çekmek gerekecek , bu atlanmamalı aksi takdirde cılız çalacaktır.

DOğru düzgün sahne almak için kabini dar yapmak iyi olur. Zannederim 25cm'e kadar daraltabilirsiniz. Tweeter'ı kesinlikle asimetrik yerleştirin , yani bütün kenarlarda uzaklığı farklı olsun. (yapabilirseni bass'ı da bir az merkezden uzaklaştırın) Uzaklıklar bir birinin katı olmasın. Tweeter'ı kesinlikle flush mount etmeniz gerekecek, ben olsam woofer'ıda flash mount etmeye çalışırdım. Tweeter ve bass'ı bir birine olabildiğince yakın konumlandırın ancak tweeter'ın kendi küçük bölmesi olması iyi olur zira bu bass içeride çok fazla hava hareket ettirecek.

Kabinde mutlak internal bracing kullanın , kenarları akustik sünger ile kaplayıp içerideki boşuğu cam yünü ile doldurmanızda fayda var. %50 doldurmakla başlayıp yavaş yavaş arttırabilirsiniz.Midrange'in önemli bölümü tweeter'da olacağından cam yününü arttırmak zannederim canlılığı fazla etkilemeyecektir.

Doğru yapılan büyük bass'lı 2 yollu kolonların sesini hep çok sevmişimdir, ancak doğru yapılması en zor kolon tiplerinden biri ve maalesef genelde eldeki malzeme ile yapmak yerine malzemenin bu yapıya göre tercih edilmesi gerekir.

kolay gelsin
Mertol