DIY Audio Türkiye Forum

[hoparlör]

arkadaşlar laminatör kadar başarılı olmasada ince kuşekâğıt ve yüksek basınçlı transfer presi ile %100 başarılı sonuçlar alıyorum 160 derece ısıda amerikan yapımı west insta pres ütü ile baskı yapıyorum entegrenin bacak arasından yol geçen devreler hatasız çıkıyor kağıt soyarken plaket ve kağıdı istediğiniz kadar hırpalayın yollarda bozulma olmuyor yaptığımız bu baskı işlerinde ısı ve basınç dengesi çok önemli ben 160 derece ısıda ve yüksek basınçta (deneyerek bulmalısınız) oldukça tatminkar sonuçlar elde ediyorum...

Denenmiş laminatörlerin avantajı daha önceden birilerinin toner ve kağıt ikilisini uygun süre ve sıcaklık altından test etmiş olmalarıdır. Herhangi bir laminatör ile sonuç almak zor, denemek gerekiyor. Ama bir laminatör 60 dolar gibi seviyelerden başlayıp 1000 dolarları kolaylıkla bulabiliyor. 65 dolarlık laminatör sıcaklık ve hız ayarları uygunsa mükemmel iş görebiliyor.

Insta serisinin en alt modeli Insta 101 (33x33cm) ve fiyatı da ne yazık ki 1000 dolar

[tiger41]

Bu inkjet ile pcb basma isine bende merak salmıstım vaktiyle ve bunun icin bit pazarından lexmark yazıcı aldım plaketin gecmesi icin modifiye isleri baya bi ugrastırdı fakat pcb yi a4 kagıt uzerine sabitlemek suretiyle baskı almayı basardım murekkebi pcb uzerinde iyice kuruttuktan sonra asite attım (tuzruhu-per.)fakat murekkebin dagılması sadece bir kac saniye surdu e tabi o zamanlar murekkep konusunda bilgimiz yoktu neyse aradan zaman gecti bu seferede elime epson dx 4400 gecti pc ye bagladıgımda baktımki siyah kartus bitik meger zat-ı muhteremler bu mereti oyle yapmıslarki kartusun biri bittimi yazıcının hic bir ozelligini kullanamıyorsun bende hem yazıcıyı parcalamaya kıyamadıgımdan hemde onceki yazıcıyı belki uygun murekkep bulursam kullanabilirim diye dusundugumden kaldırdım bir kenara.Baya bi zaman gecti tabii ve simdi su sıralar yine inkjet ile pcb basma isine sarmıs durumdayım bu is icin once sublimasyon murekkebi aldım dayanıklıdır die olmadı permanent murekkep kullanmayı dusundum oda solvent bazlı oldugundan kartusu tıkar bende gittim epsonun orjinal siyah murekkebini aldım eve geldim hevesle taktım yazıcıya o da ne yazıcı kartusu tanımıyor ne yaptıysam olmadı bende en azından murekkep gercekten aside dayanabiliyormu diye kırmızı kartustan sırınga ile bir miktar murekkep cektirip bir parca pcb nin uzerine damlattım ve yaydırdım daha sonra ocagın uzerinde bir iki dakika krutma islemine tabi tuttum ve aside attım maalesef murekkep yine dayanamadı ama ilk seferkinden daha iyiydi su ara nette murekkep arastırması yapıyorum.Cam,plastik veya markalama gibi yerlerde kullanılan murekkepler genelde solvant bazlı ustelik partikul buyuklugu bizim kartusların nozullarından gecermi.... soru isareti... gecse bile nozulda tıkanma yapmadan uzun sure durması gerekir bu konuda bir bilen yokmu yahu hangi murekkebi kullanmamız gerektigini soyleyecek..???

[hoparlör]

bu konuda bir bilen yokmu yahu hangi murekkebi kullanmamız gerektigini soyleyecek..???

Var tabiki, araştırmacı gazetecilik örneği olarak bir ara epey araştırmıştım bu konuyu.

Epson'un iki tür mürekkebi var, bir tanesi genel işler için diğeri de özellikle CAD gibi vektörel çizimler için daha dayanıklı bir türü. Sizin almanız gereken sarı renkli Durabright olanıdır. MIS-Pro marka asıl genelde tercih edilen ama ben Türkiye'de bulamadım. Bu iki mürekkep dışında boşuna denemeyin, pul pul dökülür gider denemelerinizde olduğu gibi. Almanız gereken renk de sarı olacaktır. Diğerleri de oluyormuş ama sarı özellikle tercih ediliyordu. Başka mürekkepleri de deneyebilirsiniz, ancak üretim teknolojileri kesinlikle farklıdır, dolayısı ile işinizi görmez.

Sarı renkli baskıyı yaptıktan sonra da yaklaşık 230C derecelik fırında mürekkebi 4dk. pişirmeniz lazım. Ancak bu pişirmeden sonra mürekkep tam olarak bakır üzerine yapışıyor ve asitten etkilenmiyor.

Bu konuda Volkan Şahin çok çalışma yaptı.
http://techref.massmind.org/techref/pcb ... 200-vs.htm

Bir de kit halinde meseleyi pazarlayanlar var.
http://www.fullspectrumengineering.com/pcbinkjet.html

UV duyarlı mürekkep ile de bu işi yapan cihazlar vardı ama çok pahalıydı. Ben şahsen araştırdım, biraz denedim ve bıraktım, çok uzun iş geldi. Onun yerine bu işi yapan bir laminatör ve toneri bakıra yapıştıran folyolar kullanmak daha mantıklı geldi. Inkjet kullanmak isteyenler 1 piksel inceliğinde bakır yollar yapmak isteyenler genelde, eh dijital devrelerde mantıklı ama bizim analog ses devreleri için pek gerekli gelmedi.

[tiger41]

Hocam zaten suan uzerindeki renkli kartuslarda orjinal ve epsonun orjinal murekkepleri durabright bu durumda uzerindeki sarı murekkepin dayanması gerekir.Dikkatimi ceken bir dier nokta siz sarı renk diyorsunuz ama volkan sahin videosunda ve bir kac yerde daha ben kırmızı rengin kullanıldıgını gordum.Yazcıcıdaki problemi cozebilsem modifiyeyi goze aldım ama ilginctirki kartusların seviyelerini gosterdigi ekran da birde ' bilgi ' diye bir buton var oraya tıkladıgımda siyah kartusu orjinal olarak goruyor fakat dier butun hallerde kartusu tanımıyor belkide sorun yazıcıda neyse su sarı murekkebi de bir deneyelim bakalım neler olacak...

[tiger41]

Vakit kaybetmeden deneyeyim dedim ve sonuclar....sagdaki pcb parcası gokhan hocamın dedigi gibi sarı renkli murekkep ile yaptıgım deneme soldaki ise kırmızı sanırım her iki renk de gerekli sartlar saglandıgında olacak gibi kırmızının perhidrolunu azcık fazla kacırmıs olabilrim zira sarı renge oranla biraz daha deformasyon olusmus belkide sarı gokhan hocamın dedigi gibi daha dayanıklıdır neyse artık rengin bir onemi yok nihayetinde aside mukavemet gosteren bir murekkebimiz var elimizde sıra geldi yazıcıdaki sorunu cozmeye insallah onu da basarırız da son utucu olmaktan kurtuluruz..Yalnız kafama takılan bir nokta var pcb yi o derece sıcaga maruz bırakmak bakırın epoki malzemeye tutnabilirligini azaltmaz mı netekim ısıtma esnasında mesafeyi ayarlıyamadıgım icin bakırda kalkmalar oldu(ocakta ısıttım )

[maystor]

Bukadar uğraşmaya değer mi ya, PNP kağıdı, lazer yazıcı ve ütü ile olmuyormu?

[hoparlör]

Bukadar uğraşmaya değer mi ya, PNP kağıdı, lazer yazıcı ve ütü ile olmuyormu?

Aslında çalışsa gerçekten çok düzgün çıkış almak ve kolayca PCB yapmak mümkün. Ancak ayarı tutturmak gerçekten zor. Dediğim gibi 1 piksellik çizgiler bazen çok gerekli olabiliyor, özellikle dijital devrelerde. Ayrıca çift taraflı baskılı devre yapmak da çok daha kolay.

Ben açıkcası zahmetli olduğu, başlı başına bir proje olduğu, çift taraflılar için yapılsa bile delik içi kaplama sorununu halletmeyince anlamı kalmadığını ve de o kadar ince yollara gereksinim duymadığım için vazgeçtim.

Eğer merdaneyi ısıtan ya da merdaneden ısıtmalı laminatör bulursanız toner bizim için daha pratik olacaktır sanırım.

[hoparlör]

Hocam zaten suan uzerindeki renkli kartuslarda orjinal ve epsonun orjinal murekkepleri durabright bu durumda uzerindeki sarı murekkepin dayanması gerekir.Dikkatimi ceken bir dier nokta siz sarı renk diyorsunuz ama volkan sahin videosunda ve bir kac yerde daha ben kırmızı rengin kullanıldıgını gordum.Yazcıcıdaki problemi cozebilsem modifiyeyi goze aldım ama ilginctirki kartusların seviyelerini gosterdigi ekran da birde ' bilgi ' diye bir buton var oraya tıkladıgımda siyah kartusu orjinal olarak goruyor fakat dier butun hallerde kartusu tanımıyor belkide sorun yazıcıda neyse su sarı murekkebi de bir deneyelim bakalım neler olacak...

Mesele aslında bu kadar basit değil elbette. Ama ben tüm bu süreçleri epey okudum, az deneme yaptım.

Sarı renk benim değil deneyenlerin tercihiydi, çünkü konuyla ilgili forumlara, yahoo gruplarına bakıp bakıp kafamda birşeyler oluşturdum. Aslında her renk olabilir ama adamın biri denemiş sarı renkli ile en iyi sonucu almış. Pigmentlerle ilgili olsa gerek. Volkan'ın sitesinde kırmızı doğrudur.

Fırın işi ise ciddi bir iş, 230C derece ve 4dk! Ama bu MIS Pro mürekkepler için geçerli. Epson ise şimdi Durabright serisini standart olarak veriyor galiba, ben de bir tane almıştım baktı hepsi Durabright idi. Volkan sanırım Epson kartuşların üzerindeki çipi reset'liyor ve içine MIS Pro mürekkep dolduruyordu.

Yazıcı seçimi ise başka bir konu, arka kapağı çıkarılınca düz kağıt alabilen ve de merdane yüksekliği ayarlanabilen eski modeller daha iyi, sonradan Epson ve diğerleri uyanıp bunu kaldırdılar, tasarımlar değişti. Çünkü bu işte profesyonel pazara satış imkanı kokladılar herhelde, ve 9 katlı PCB prototipi yapabilen cihazları varmış diye okudun bir yerlerde. Volkan kardeşimiz ise yazıcının tüm fonksiyonlarını yeniden programlıyor, Eprom üzerinden, mekanik geliştirmeleri var ve de kartuşlar bittiğinde üzerini doldursanız bile boş gösteren çip devresini sıfırlayan devresi, yazılımı var.

Yani sadece Volkan'ı taklit etmek bile ıkınıp sıkınıp papağan olacak kadar zor bir iş geliyor. Şahsen ben baskılı devreyi yaptırmayı ya da aynı zaman ve maliyete bir CNC kotarmayı tercih ederim. Ama artık bu işler amatör olmaktan çıkıyor bir yerde

[tiger41]

Her defasında bastıgım pcb uzerinde kalemle duzeltme yapmaktan tonerin bazen istedigim gibi plakete aktarılamamsından utu yapmaktan utu yaparken ısıyı ve zamanlamayı fazla kacırdımmı tonerin plaket uzerindeki yogunlugunun degisnesinden bıktım tabii uygun kagıt bulmak kagıdın yazıcıda sıkısması vs gibi sorunları saymıyorum bile bence denemeye deger elin gavuru yapıyorda biz neden yapmayalım, bu işi basarırsam forumun pcblerini zevkle basarım hemde beleş fakat sorun buyuk gibi galiba bu yazıcı bozuk kartusları yer degistiriyorum yine de her defasında siyah kartusta sorun cıkartıyor...Galiba baska bir yazıcı aramalıyım...

[hoparlör]

Ben zaten kesinlikle yapmayın demiyorum, zorluğuna rağmen sonuç gerçekten güzel olacaktır. Sayenizde biz de pratiğini görüyoruz.

Ancak kesin başarı için şartlar var.
Yazıcı uygun olacak.
Kartuşlar resetlenecek ya da uygun sıfır mürekkep alınacak. Aslında kartuş dolduran yerler reset atabiliyor kartuşlara.
Fırınlama şart, başka yolu yok, mürekkep 4 dk pişecek.

Zaten bu yöntem çok iyi sonuç vermeseydi adamlar pro cihazlar yapmaya kalkmazlardı. Dijital devreler için şart.

Toner ile sonuç almanın ise bazı kuralları vardı.
HP toner şart, diğerleri aynı sonucu vermiyor. Bir iki istisna var, Emin'in kullandığı gibi.
Transfer kağıdı gerçek transfer kağıdı olacak, pahalı PNP kağıtlar şart değil, ancak seramikçilerin kullandığı ve forumda grii isimli bir arkadaşımızın bana da yolladığı cinsten olabilir. Ya da tişört-kupa baskısında kullanılan sert zemin transfer kağıdı, ancak sıcaklık ayarı çok iyi olmalı.

Ve de ütü değil sıcaklığı kontrollü ve homojen olarak bakıra aktaracağınız laminatör kullanılmalı. Bu laminatör de merdaneden ısıtmalı olmalı (çok pahalı) ya da merdaneye ısı transferi yapabilen olmalıdır. Ancak eli efsunlu olan arkadaşların ütü başarısı da vardır.

Son olarak işin garantisi TRF folyosu gibi kimyasal folyolarla toner bakıra sabitlenmelidir. Bu işin ekstrası ama profesyonel seviye için de şart.

Ben şahsen laminatörlü versiyonu Hazar ile geliştiriyorum, malzeme geldi, laminatör bekleniyor.

Ama kuzenimle serigrafi işine girişicez, onu bekliyorum. Bu da kolay değil ama kuzene güveniyorum.

Tabiki bunları hiçbirinde CNC ile muntazam delik delme sorununa çözüm yok:(