DIY Audio Türkiye Forum

[hoparlör]

Sevgili Dr., bu tasarımın gerçekten heyecan verici, çünkü sadece devre şeması içermiyor, aynı zamanda malzeme bilgisi de var. Elektronik devreler konusunda en sıkıntıya düştüğüm konulardan birisi de nerede hangi malzemenin kullanılması gerektiği. Ancak o zaman klonlamak mümkün olabiliyor.

Amaçlar konusunda tamamen hemfikirim. Aslında hoparlörlerle uğraşırken kendimi elektronik devrelerin içinde bulmam zincirin halkalarını tamamlamak için. DAC'tan başlayıp hoparlörde biten süreç. Aktif kabinler her zaman DIY için en iyi çözümler, pasif sistemlerin kalitesini yakalamak için çok emek sarfetmek gerekiyor, marangozluk becerileri de ayrı konu. Ama T/S parametreleri olmadan bu da mümkün olmuyor. Ölçüm ortamı ise bambaşka bir sorun.

Bu arada galiba şema çıkmamış, ama saygı duyduğum bu tasarımı hemen göndereyim. Tanesi 8 Euro olunca birden aklıma elimdeki 2-3 YTL'lik LM3886'lar geldi

Daha öncesinde röleler yoktu, galiba tasarım bitmiş. Bu arad Nico'yu da ihmal etme derim, adama hayranım..

[drhardware]

Walla nedenini anlamadığım bir şekilde ikinci şema çıkmasına rağmen birincisi çıkmadı... Hazar'a sormak lazım..
Neyse,
Malzeme bilgisi konusunda paylaşım yapabiliriz. Hem genel olarak hem de proje özelinde. Sanırım öyle bir başlık var forum içinde.
Bu projede amacım en yalın haliyle bir gainclone yapmak. Çıkışta röle kaçınılmaz bir eleman. Özellikle power on ve power off süreçlerinde plop sesi çok rahatsız edicidir ve hifi den uzaklaştırır. Bu manada, güç devresinde gördüğün üst kısımdaki geciktirme devresi hoparlörlerin yaklaşık 5sn kadar geç devreye girmesini sağlıyor ve AC enerji kesildiği andan itibaren takriben 10ms içinde devreden çıkarıyor. Bu durumda "plop" fenomeni de yok edilmiş oluyor.
Diğer yandan besleme devresindeki 1,500µF lık Panasonic FM kondansatörler 3600mA lik ripple akımlarıyla dikkat çekiyor. Devrenin 6ohm yüke yaklaşık 32W civarında güç aktarabildiği düşünülürse akım ihtiyacı 3.3A oluyor. Ünlü masa üstü DIY cilerinden AndrewT'in iddiasına göre 6 ohm gerçek hoparlöre 32W güç aktarmak için 10A lik tepe akımlara ihtiyaç duyuluyor ki ben bundan pek emin değilim. Bu değeri dahi dikkate alsaki regüle entegresinin anlık 10A lik pikleri kontrol edebildiği (LT1083) gerçeğinden hareketle 1,500µ besleme devresinde ve 1,500µ ampli devresinde olmak üzere toplamda Panasonic verilerine göre 7200mA ripple hakkımız olduğu gibi aradaki ~3A lik eksiğimizi de sevgili LT nin karşılayabileceğinden şüphem yok. Kaldı ki, trafomuz kanal başına 225VA lık 2x24v baba bir toroid. Hesaplarıma göre 4,6A sürekli ve bunun 2 katı kadar anlık akım verebilen (ki takriben 10A!) bu trafo ile gerçekten 32W alabilmek olası...
Şimdi geçmişe dönüp bir bakarsak;
%60 verimle çalıştığını iddia ettiğimiz (ki benim ve bir çok elektronikçinin iddiasıdır) AB sınıfı amplifikatörlerle ilgili pratiklerimizin çoğunda sinüsoydal-rezistif yük ikilisiyle yapılmış ölçümler anlamsız ve zaman kaybı şeklinde değerlendirilebilir.
Güncel hesaplamalara göre 225/32~%14 lük bir verim elde edilir....... Açıkçası dehşetengiz bir denge... Class A için verimliliği hesaplamak bile istemiyorum.

Neyse fazla dallandık...
Kolay gelsin.

Not: AndrewT, www.diyaudio.com forumlarının eski ve değerli üyelerindendir. Oldukça ciddi fizik bilgisine sahip olup haddizatında kendisi de fizik öğretmenidir. Lakin pratiği çok fazla yoktur.. Fazlaca yorum yapar ve akıl verir. Kendisine saygım sonsuzdur ama bu söylediği herşeyi kabul etmem gerektiği manasına gelmez.
Not2: Nico Ras değerli bir dostumdur. Ayrıca gerek pratik gerekse teorik bakımdan hocam sayılır. Ancak elektronik bilgisi=kulak deneyimi değildir. Ayrıca kulak zevklerimizin de aynı olması gerekmez. Bu konuda ben daha rijit düşünüyorum, özellikle malzeme seçimi ve güç hesaplaması konusunda ayrıldığımız noktalar vardır. Kendisine her zaman büyük bir saygı ve sevgi duyarım ama kendisi entegrelerden pek hazetmez...!

[e154]

normalde 10,000- 20,000uF kullandığımız kondansatörler yerine nasıl 1500uF kullanılıyor. tamam kondansatör kaliteli ama. nasıl oluyor bu iş. biri bana bunu açıklasın. üstelik kondansatörün tanesi 1,8 € yani 3,5ytl. oysa ben sıradan 10,000 lik kondansatörü 6 ytl den aldım.. 4 tane kullandım 24 ytl. 8 tane panasonic kullansam 23 ytl. hem aynı para hemde daha kaliteli.!!!!!!!!

[drhardware]

Şimdi şeker kardeşim aşağıdaki linke bakarsan;
http://www.panasonic.com/industrial/com ... 0CE108.pdf
Tabloda 1,500µF/35v için 3750mA (hatta 3600 den fazla!) ripple akımı verdiğini görürsün. Lakin aynı zemanda fabrika demiş ki; 60Hz için 0.75 faktörle çarpınız ki bu durumda 2,8A ve fazlası eder. Bu da senin standart kondansatör hesaplarına göre takriben 6,800µF a karşılık gelir. 10,000µ lik standart bir kondansatör bundan daha iyi ripple emer amma bizimki regüle devredir dolayısıyla tek bir 4,700µ normal ESR kondansatör yeterlidir. Bizse normal ESR de 6,800µ e karşılık gelecek iki tane kondans koymuşuz ki bu da ne yapar ~13,000µ üstelik regüleli... Daha iyisi?
Şamda kayısı...
Üstelik, benim binlerce kez yemiş olduğum kazığı sen de yemişsen bunda ne var? Üstüne üstlük bu FM serisi kondansatörleri Panasonic 2007 yılında üretmişse ne yapabilirim...

Öyle diil mi?
Neyse Allahtan ben yanlışlıkla 8 tane yerine 16 tane getirtmişim bu kondanslardan isteyene geliş fiyatına verebilirim... Tabii + KDV si var unutmadan..

[drhardware]

Pardon 2006 da üretmiş... Herneyse.

[Hazar]

Yaptım resim işini.

Herkes için genel bir bilgi:
Imageshack'a upload ettiğiniz resimleri buraya koyarken
1. RESIZE etmelisiniz. Upload ederken "Resize Image" seçeneğini kullanın ve 640x480(for message boards!!) seçin. Böylece forum düzeni kaymaz, sayfalar rahat okunabilir.
2. Upload sonrası linki alırken sayfanın EN altındaki link olan ""Direct link to image""i kullanın.

hoparlör:

Yoksa Hazar'ın zamanı mı dar?

Oldukça!! Siteyi, forumu hatta bu mesajı PDA'dan kotarıyorum desem

[hoparlör]

Ne diyeyim, tebrik edeyim Hazar. Eline sağlık.

Bu arada Erhan nerde diye merak ediyordum ki o da mesaj atmış Dert etme, ne kondansatörlere ne paralar veriyoruz..

Nico doktoralı ve oldukça tecrübeli bir abimiz. Şahsen sitesindeki yorumları ve yaklaşımını beğeniyorum. Kulaklık amfisi de oldukça ilginç, zaten başlığında Dr. senin geliştirdiğin kulaklık amfisine atıfta bulunmuş. Literatüre geçtin, tebrik ederim

Bu arada A sınıf 10W ve 35W iki tane tasarımı da var, Birgün A sınıfı bir amfi düşünürsem 10W versiyonunu deneyebilirim. Dolayısıyla A sınıfı amfi isteyenler için de seçenek olabilir. Malzeme seçimi konusunda Nico pek de bilgi vermiyor, resimlerden bakıyoruz. Ama PCB'leri, özellikle preamplisinin oldukça profesyonel.

LM serisi aslında oldukça da genişmiş. 1875, 1876, 1877, 1896, 4766 gibi. Bunlar sadece bluemaviden bakıp hani var gibi görünen modeller.

Açıkcası bir tane high-end standartlarında, yani PCB'sinden kablolarına, gümüş lehimine kadar bir proje yapmak istiyorum, sanırım bu proje işte o projedir. Elimdeki 3886'ları ise buradan alacağım "onarım" malzemelerinden" tamamlayacağım. Sanırım bunu ancak yaz sonuna doğru bitirebilirim, hemen başlarsam. Dolayısıyla, elindeki kondansatörlere talip olabilirim Dr.

PCB için düşündüğün birşey var mı peki Dr.? Düzgün epoksi bulunuyor ama high-end standartlarına göre bir PCB'yi bu projede nasıl oluşturabiliriz?

[drhardware]

Estağfurullah, bildiğimizi paylaşıyoruz o kadar.

Gelelim gainclone projesine..
Evet belki şimdiye kadar onlarca gainclone yaptım (birkaçını da adının gainclone olduğunu bilmeden).. Ancak itiraf etmem gerekir ki, beş altı yıl öncesine kadar malzeme kalitesi konusunda yeterli bilgiye sahip değildim.
Site için hazırladığım LM4780 ve LM3886 projeleri ise LM3886 bazında bakıldığında geri besleme hattındaki linkwitz devresi yüzünden lineariteden uzak, LM4780 açısından incelendiğinde ise preampli devresindeki benzeri uygulama yüzünden HIFI sayılamayacak kalitede idi.. Her ne kadar tanıtım yazılarında aksi söylense de!
Ancak yeni gainclone projesinin detaylarına inecek olursak, kalite bakımından daha ileri seviyede olduğunu görürüz. Başlıca farkları;
- NFB hattının yalın ve kısa tutulması,
- Malzeme kalitesinde "audio grade" seviyesine gelinmesi,
- Komple bir çözüm olması (gainclone, preampli, soft turn on, speaker delay ve belki de DC protection)
- Regüleli besleme katına sahip olması
- Güç gereksiniminin daha rijit hesaplanmış olması sonucu arzu edilen güç değerinin tam ve net olarak hoparlörlerden alınması.
Olarak sayılabilir. Sanırım gerçekleştirdiğim projeler arasında en iyi ses karakteristiğine sahip olanı bu olacak. Ve iddialı olmak istemem ama bu kez hi-end bir ampli yapmak niyetindeyim.

Bu anlamda, doğal olarak PCB tasarımı çok ciddi bir yere oturuyor. Teknik olanaksızlıklar yüzünden çift yüzlü PCB bastıramadığımızdan, tek yüzlü ama oldukça kaliteli bir PCB bastırmak niyetindeyim. PCB dizaynı ortaya çıkmış durumda, prıfesyonel görünmese de PCB üzerinde 30° eğimli bir direnç var. Bunun nedeni NFB hattını 10mm nin altında tutabilmek. Bu durumda takriben 11mm civarında kalıyor. Halen iyileştirme çalışmaları devam etse de PCB li bir montaj için oldukça iyi bir rakam. (Gaincard da sinyal hattı 32mm NFB hattı 9mm dir ve dünyanın en kısa NFB hatlı amplifikatörü olarak geçer)

Şu anda ampli kartı üzerinde, son düzenlemeleri yapıyorum. Soft turn on ve gün kaynağı PCB tasarımları tamamdır. Yakında baskıya göndereceğim. Detaylar hakkında size bilgi veririm.

Kolay gelsin.

[Hazar]

Ben de projenin daha "dijital" kısımlarıyla uğraşacağım. Fil işi dijital ses kontrol ve bunun "user interface" kısmı. İleride ek olarak DAC, hatta USB DAC. Doktor yuh der belki ama ben kendim için ufak bir "radyo" uygulaması da yapacağım. Fil işi değil ama sevdiğim programlar var Hazirana geliyor sağlam şeyler.

[Kapibara]

Şöyle bir şey yapmayı düşünüyorsan merakla beklediğimi belirteyim.
Elimde bozuk bir wintv kart var umarım tuner i sağlamdır veya gider bi tuner satın alırız, çok pahalı olmadığını düşünüyorum.