DIY Audio Türkiye Forum

[drhardware]

bu kadar mesajdan sonra kimse bişey yapmadımı?
arkadaşlar aranızde ras32 yi yapıp uzun süre çalıştırabilen oldumu acaba?
uzun süre çalıştırabilen oldumu sorusunu sormamdaki amaç devreyi bende yaptım ama devrenin çıkış ofseti bir hayli yüksek 10-12v arası,devre üzerindede herhangi bir ayar trinpotu yok,anladığım kadarı ile nico bunu bu değerlerle fixlemiş ama,kullandığı elemanlar audio grade olsa gerekki bizim burada bulma imkanımız biraz zor,transistör eşlemeye kalksak bile en az 100 tane almamız gerekecek,diğer elemanlarda cabası,bu devrede başarılı olamayınca,hedeflerimi ras10 doğrultusunda gerçekleştirmeye başladım,denemelerimde baya başarılı oldum hatta beslemeyide yükselterek gücünü bile enaz 5-6w yükselttim nico ile konuşan bir arkadaşım niconun beslemeyi +-30v yapabilirsiniz demesi ama bu değerde tam olarak stabillik sağlanamıyor,ben en son denememde +-20v ile çok iyi bir sinerji yakaladım diyebilirim,devrenin ısısıda class a topolojisine göre çok iyi yani çok fazla değil diyebilirim,yakında devreyi tamamen bitireceğim,kutu işi bitmek üzere,sadece son bir denemem kaldı oda devreyi +-25v ile beslemek ve sonuçları görmek,herkese kolay gelsin

Dostum gerek RAS32 ve gerekse diğer türevleri (Erhanın denediği preamptan bozma DRAS15) bu güç seviyesi için oldukça ciddi sorunları bünyesinde taşır.. Ayrıca 10-12v bir "offset" değildir (HIFI speklerine göre hoparlör uçlarında kabul edilebilir azami DC offset 100mVdur) , yani Nico böyle bir offset öngörüsünde bulunmuş olamaz. Bu bir sorundur ve bir kaç nedeni olabilir:
Bunlardan biri, offsetin LTP tarafından kompanse edilemeyecek kadar hızlı değişmesi olabilir, ki bu çok ciddi bir dizayn hatasıdır. Uygulamada herhangi bir düzeltme şansın yoktur.
Diğer bir ihtimal, çıkışta kullandığın MOSFET lerin sahte veya iyi soğutulamamış olmasıdır ki bence daha yüksek bir olasılık,
Üçüncü ihtimal ise yaptığım uyarılara uymamış olman. Yani giriş eşleniklerini (LTP) match etmemiş olman ki bunu itiraf ediyorsun zaten, lakin şunu anlamadım; eşleme için neden 100 tane transistör gerekir? Eşleme demek 250Hfe çeken bir transistörün eşi olarak muhakkak 250Hfe bulmak demek değildir, çalışma marjımız %1 dir, yani 247 ile 253 arasında bir Hfe kabul edilebilir diğer eş için! Ancak malzemeyi yerli piyasadan temin etmişsen bu imkansızdır, nedeni malzemelerin sahte veya 4.kalite olmasından kaynaklanır. Örneğin BC550 için verilen Hfe bandı 150-350 iken, Konya sokaktan aldığım üzerinde BC550C ibareli transistörlerde 85-125 arası Hfe elde edebildim, belli ki sahteydiler, ancak daha sonra ısrarlı çabalarımla bulduğum (yine Konya sokak) gümüş renk olan ve BC550A ibareli 3 5 transistörde 300 ila 310 arası yani mükemmele yakın Hfe aldım.. Üstelik görüldüğü gibi match etmeye bile gerek kalmayacak kadar yakın değerlerde!
Sonuç olarak denilebilir ki; bir zamanlar bir forum üyemizin de tespit ettiği üzere; MALZEME BİLİMİNİ İNKAR EDEMEZSİNİZ! Dizayn kalitede 100 üzerinden 40 ise malzeme 60 dır.
Kolay gelsin.

[hacı]

zaten çıkışları eşlemeyede gerek yok. çıkış tek mosfet üstünden verilmektdir. önemli olan mosfetlerin orjinal olmasıdır.

sayın e154 ben mesajımda zaten çıkış moslarının eşlenmesi gerektiğini yada yaptığımı söylemedim sadece giriş tr lerininin eşlenemesi gerektiğini söyledim.

Ayrıca 10-12v bir "offset" değildir (HIFI speklerine göre hoparlör uçlarında kabul edilebilir azami DC offset 100mVdur) , yani Nico böyle bir offset öngörüsünde bulunmuş olamaz. Bu bir sorundur ve bir kaç nedeni olabilir:

sayın doktor bende zaten ofset çok fazla dedim,niconun ofseti kaça ayarladığını bilmiyorum sorunun dediğiniz nedenlerden kaynaklanabileceği doğru,ama bu sorunun daha kolay çözülebilmesi için devre üzerinde bir trinpot bulunması daha pratik olur bence.Eşleme konusuna gelincede bende tabiki giriş tr'lerini eşledim 3'aşa 5'yukarı,itiraf dediniz yerde sanırım benim "türkiye şartlarında tam eşlemenin çok zor olduğu"ibaremdir.
Bir arkadaşım şu sıralar nico ile konuşuyo bende ona 32'ye ayar için trinpot koymasını söyledim,umarım oda nicoya iletir bunu,bu şekilde işlerin daha kolaylaşacağını sanıyorum.
herkese kolay gelsin

[drhardware]

İşte tam da bunu söylüyorum... Eğer Nico RAS32 yi deneyip çalıştırmışsa -ki çalıştırdı- ve çalıştırdığı versiyonda trimpot yoksa, bu şu manaya gelir;
Bu devrenin DC offseti, doğru elemanlarla ve doğru montajla 100mV un altındadır. Trimpot gerekse idi muhakkak Nico koyardı.. Bu manada, devre elemanları ya da montajla ilgili bir sorun vardır muhakkak.
Bir yanlış anlama olmaması için; Nico'nun avukatı değilim ama doğrusu 40 yıllık DIY ciye, "dizaynın yanlış trimpot koy" deme cüretini gösteremem..
Kolay gelsin.

[hacı]

İşte tam da bunu söylüyorum... Eğer Nico RAS32 yi deneyip çalıştırmışsa -ki çalıştırdı- ve çalıştırdığı versiyonda trimpot yoksa, bu şu manaya gelir;
Bu devrenin DC offseti, doğru elemanlarla ve doğru montajla 100mV un altındadır. Trimpot gerekse idi muhakkak Nico koyardı.. Bu manada, devre elemanları ya da montajla ilgili bir sorun vardır muhakkak.
Bir yanlış anlama olmaması için; Nico'nun avukatı değilim ama doğrusu 40 yıllık DIY ciye, "dizaynın yanlış trimpot koy" deme cüretini gösteremem..
Kolay gelsin.

bende yanlış anlaşılmak istemem ama,benim dememdeki kasıt dizaynın yanlış olması değil ,bias ve ofset ayarının daha kolay yapılması içindir.Dediğin gibi sorun malzemelerden kaynaklanabilir yada bizden başka bir arkadaş daha deneyecek benzer sorunlarla karşılaşırsak ras10 toplayacağız.
bilmeden bir kusur işlemiş isem herkesten özür dilerim,sağlıcakla kalın

[drhardware]

Yok estağfurullah, kusurla ilgisi yok..
Yine Nico'nun işine karışmadan kısaca bir açıklama yapayım;
RAS32, single ended bir devredir. Çıkış katında bir adet sürücü transistör ve bir adet de sabit akım kaynağı transistörü vardır. Ve eğer bu katın önünde bir VAS ve onun önünde de LTP olmasa idi, yani salt çıkış katından ibaret bir amplifikatör olsa idi (ki bu devreye ZEN adı verilir, Nelson PASS) o vakit muhakkak bir bias trimpotu bulunurdu. Ancak LTP li bir amplifikatör, yani girişi simetrik olup, geri beslemeyle bias kompanzasyonu yapan bir devrede ancak küçük offset kaymaları için bir kompanzasyon yapılabilir ki bunun limiti de bilemediniz 1v dur. 10-12v gibi bir offsetin KOMPANSE edilmesi konvansiyonel yöntemlerle olası değildir. Opamp tekniğinde bu işleme error correction yani hata düzeltme denir. Eğer 12v RMS gibi bir işlem kapasitesi olan bir amplifikatörde (ki örneğimiz öyledir) 12v luk bir kayma varsa bu bir hata değildir, ortada basbayağı bir sorun vardır. Bu tasarımdan kaynaklanan bir sorun olabileceği gibi, besleme kaynağından, montajdan ve malzemeden kaynaklanan bir sorun da olabilir.
Bu anlamda, giriş çiftlerinin kollektörleri arasına trimpot konarak (konvansiyonel DC offset trim) uygulanacak yöntem bu devrede işe yaramayacaktır. Bu kadar büyük bir hata bu yöntemle kompanse edilebilse bile, bu durumda giriş çiftleri arasında çok ciddi bir bias farkı oluşacak, asimetrik sinyal işleme, asimetrik sert kesim ve denge noktasının yüzer durumda olması gibi destabilizasyon sorunları oluşacaktır.
Simetrik çalışan amplifikatörler denizde seyreden gemiler (katamaranlar değil) gibidir, iki yanlarında destek yoktur ama ters konik yapılarına rağmen deniz üstünde hacıyatmaz gibi dimdik dururlar. Simetrik amplifikatörler de iki railden besleme alıp referans noktasını kendileri belirlerler ki biz bunu şasiye göre ölçüp DC offseti yani amplifikatörün ufuk çizgisi açısını görürüz. Eğer amplifikatörde fahiş bir referans noktası kayma eğilimi varsa yani ufuk çizgisi açısı aşırı yüksekse (senin örneğinde bu takriben 90°dir!), bu durum geminin yan yattığı manasına gelir, yani arızadır..

[e154]

resim koyabilirmisin

[drhardware]

Bakınız;
http://www.diyaudio.com/forums/showthre ... ost1606405
Bizim forumlarında üyesi olup (IEEE) RAS serisi Class A deneyen bir arkadaşın başına gelenler.. Dediklerimi doğrular nitelikte, bir farkla; senin elde ettiğin 12v offsete karşılık o 150mV okuma yapmış ve önerdiğin trimpotla ancak 100mV a kadar çekebilmiş.. Ve diyaduio forumlarından yardım bekliyor! Oysa bildiğim kadarıyla Nico ile irtibat halinde kendisi (yoksa değil mi?) ve bu sorunu kendisine iletebilir...
Sonuç: trimpotla o büyüklükte bir offseti yönetemezsiniz!
Bu arada Hacı nerelerde?

[hacı]

Evet nico ile irtibat halindeydi en son konuştuğumda (umut1001=ümit) diy audiodaki mesajlarını görmemiştim ama şu sıralar sanırım 40mv civarına çekti ras10 daki ofseti (aşa yukarı 1hafta oldu konuşalı),ras10 da ofseti ben girişinde sinyal yok iken 10-20mv arası ayarladım,ras32 konusunda dediğim gibi malzemeden yada benden dolayı böyle bir sorun yaşamış olabilirim,bu arada niconun verdiği pcb ters basarken bir daha terslemek gerekiyo ben bunu farketmeyip bastım ve sonradan farkına vardım,diyot direnç vb. malzemelerde sorun yaşamadık ama transistörleri ters takmak zorunda kaldık belkide bundan dolayı bir hata yapmışımdır.ümit arkadaşımız yakında ras32 yapmayı planlıyordu bütün temennim bu konudaki hatanın benden kaynaklanıyor olması ve ümitin ras32yi çalıştırması,bende yakın zamana kadar sanırım yukardaki mesajlarımdada bahsettim ras10u toplayacaktım hatta bir kutu bile hazırladım kaba taslak,ama son anda vazgeçtim diyebilirim,önümüzdeki bir yıl içinde krel ksa25 yapabilirim,biliyorum ksa25 yok,50-100 var ama ben ras10un gücünü görünce ksa50nin ev için biraz fazla olacağını düşündüm ve aşayukarı 25w lık bir krell yapmaya karar verdim,bu süre zarfında boş zamanlarımda (boş zamanım olacağını pek sanmıyorum) ras10'u toplayabilirim ama onuda uzun süre kullanamayacağım galiba (krellden dolayı),belkide ilerde satarım diye düşünüyorum.
Herkese yolunda başarılar dilerim,kolay gelsin

[IEEE]

hacı arkadaşımızın hatası sanırım mpsa transistörler yerine bc kullanması..mpsaların bacakları ebc şeklinde(emetör baz kollektör) bc lerin ise cbe şeklinde..bu nedenle sonuç alamadı arkadaş..normalde ben niconun önerdiği gibi irfp150 ile devreyi yaptığımda offset en düşük olarak 20mv civarı gördüm..fakat farklı tonları duymak için değişik transistörler deniyordum o yüzden offseti tam olarak ayarlayamamıştım.şu anda irfp240 kullandım çoğu tasarımcının yaptığı gibi..irfp150 ye göre basslar azaldı fakat mid ve tizler arttı..insan sesleri daha belirgin olmaya başladı...hacı arkadaşımız beni yanlış anlamış..ben ras10u tamamladım dedim.fakat o ras32 sanmış..ben yarın ras32 yapacağım inşallah.malzemelerim hazır..gerekenlerin hepsi matchli şekilde..çıkış moslarının meçlenmesi şart değil zaten..tak çalıştır şeklinde bir devre tasarlamış ve duyduğum en iyi amfi demiş nico..hareketli müzikler için push pull dizaynını ve slow müzikler için single ended devreleri tavsiye ediyorlar bazı odyofiller..bursalı bykoz abimiz push pull class a modunda çalışan krell ksa50 yi 0-10mv offset ile çalıştırmayı başardı..ben de deneyeceğim fakat vaktim sınırlı..nico da bu aralar meşgul sanırım maillerime cevap vermiyor...sonuçlardan sizleri haberdar ederim..iyi akşamlar

[IEEE]

hacı ayrıca malzemelrinde sorun yok..irfp150n ler orjinal..mpsa lar da motorola ve en düşüğünün hfe si 260 civarı..neden bc kullandın..halbuki mpsa kullansaydın bacak bağlantı yanlışlığı olmayacaktı şimdiyeli ras32 yi çalıştırmış olurdun çoktan