hoparlör yazdı:Sadece Piezo tweeter kısmına cevap vereyim.
Bir ara çok moda olan bu ses canavarları yüksek ses basıncı ve kaliteli sesleri ile ancak seslendirme amaçlı kullanılabilir.
Nedeni de orjinal Motorola, sonra üretimi Mexico CTS olan bu canavarların çok yüksek empedansa sahip olmaları, ses frekans bantlarının 4-27-50-100 KHz gibi geniş olmaları ve 92-94dB gibi hatırladığım ses basınçları ile ev için fazla cırtlak olmalarıdır. Sorunlarından bir tanesi de horn tasarımına sahip olduklarından kısa mesafelerde doğrusal aks üzerinde değilseniz duyumsal olarak tatmin olamamanızdır. Kubbe (dome) tizler bu açıdan daha avantajlıdır. Ayrıca biraz uzun süre dinlediğinizde fazla ultrasonik ses baş ağrısı yapabiliyor. Cevap zamanı açısından da hareketli mebran felan olmadığı için son derece süratlidirler, uygun bir hoparlör eşlemesi ile, özellikle yüksek SPL'e sahip oldukça iyi sonuç verirler.
Tüm bunlara rağmen ben 22 sene önce aldığım Motorola piezolarımı ara sıra severek dinlerim.
Piezo'lar crossover gerektirmezler, aslında bağlandıklarında 0.13u kondansatör gibi davranırlar, empedansları 50 ohm civarındadır ama bu tiplerine göre değişebilir. Bu da amfi çıkışında kapasitif bir yük oluşturduğundan özellikle yüksek frekanslarda osilasyona yol açabilir. Etrafta yarasa varsa hepsi tepenize doluşacaktır
Bu konuda seri olarak 10-50 ohm arası bir direnç bağlanması tavsiye edilir. Ancak ideali paralel olarak 8-16 ohm bir direnç bağlamak ve hatta seri bir kondansatör ile basit bir 6 dB/oktav filtre yapmaktır diyorlar. Ben her ikisini de denedim, ses açısından bağladığınız kondansatöre (4,7u kutupsuz) göre kesim frekansı değişmekle birlikte ses basıncı ve kalitesi açısından hiç bir değişiklik olmuyor, söylenen de bu zaten. CTS'in powerline serisinde bu direnç içeriden eklenmiş, dolayısı ile birşey yapmaya gerek yok. Tüm bunlar ise sadece amfiyi korumak içindir, hoparlörü değil.
Profesyonel crossover devrelerinde ise küçük bir ampul bağlanır ve yük arttığında lambanın yanması ile iç direnci artar ve hoparlör ve amfi korunmuş olur. Böyle bir devreyi kullandım, ama devrenin piezo sürücüler için tasarlandığını anlayıncaya kadar dome tipleriyle neden iyi olmuyor diye boğuştum.
Tüm bu anlattıklarım ise orjinal Motorola veya CTS üretimi olanlar içindir. Son örneklerini Ece'de görmüştüm. Çin malı olanlar için söylenen sadece plastik çöp oldukları. Ama deneme yapılabilir, ses kalitesini belirleyen dışındaki plastik değil içindeki piezo kristaldir. Çinlilerin bunu 3-5 YTL'ye satılan plastiklerin içine ne kadar koydukları tartışılır.
Ekte benim elimdekilerin resmi var, arşivden buldum. Yalnız montaj şekli yanlıştır, bendeki recessed yani arkadan/içten montaj tiplidir, üst kenarının kabin yüzeyi ile aynı seviyede olması gerekir, aksi takdirde tiz ve basların hızları farklı olduğundan önce tizleri sonra basları duyarsınız. Çin malı olanlar genelde surface/yüzey montaj tipi, sizin için sorun olmayacaktır.
Başarılar.