DIY Audio Türkiye Forum

[onursal]

Tam anlamadım ama anladığım kadarıyla özetlemeye çalışayım.
Bir hoparlör kabininin esas amacı, negatif alternasların yok edilmesidir. Yani hoparlörün geriye doğru olan titreşimlerinin tam anlamıyla sönümlendirilmesidir. Ancak bass seslerde kazanç artırılması için negatif alternasların 90' faz shift ile yeniden kulağa yönlendirilmesi elbette bir miktar kazanç sağlamaktadır. Bir kabinin dış cidarları muhtelif tüm frekanslarda titreşim yapabilmektedir. Ben MDF yi bu yüzden sevmiyorum. Hemen hemen tüm frekanslarda titreşime açık bir meteryaldir. Neredeyse 1KHz te bile titreşimleri ölçmüşümdür. Ama sunta öyle değildir. Alçak frekans bölgesinde oluşan titreşimleri dikkate alınır ve uygun malzeme ile sönümlendirilebilir.
Sizin hoparlörünüzün belli bir karakteristiği vardır ve bu karakteristiğin dışına çıkmanız pek olası değildir. Sadece uygun bir hesaplama ile en ideal kabini yaparak en iyi verimi alabilirsiniz. Eğer kabininiz orta frekanslarda da titreşiyorsa (ki öyle görünüyor) tüm frekans eşitliliği ilkesinin kaybolması elbette kaçınılmaz olmuştur.
Tek sorun, kabinin teknik verilere göre izolasyonudur. MDF de bu mesele ne yazık ki basit değildir. (Daha önceki yüzlerce denemelerim ve ölçümlerimden biliyorum)
Kabini yapıştırmadan biraz daha verim almanız bile mantıklıdır Çünkü kabinin titreşimi sadece tabakalar arasında ayrı ayrı olmakta idi. Ama yapıştırılan bir tabakanın yarattığı titreşimler diğer tabakayı da etkilemiş durumdadır. Hemde istenmeyen onlarca frekans bölgesinde. Bu yüzden yapıştırdıktan sonraki veriminizin düşmesi de normal görülebilir.

Resimde kabaca gösterdiğim yerlere bahsetmiş olduğum malzeme ile iyi bir izolasyon yapabilirseniz ben eminim ki tatminkar netice alacaksınız.
NOT: Sünger, kabinlerde izolasyon olarak kullanılamaz. Süngerin delikleri, titreşimleri engellemez.

[hamist]

Tam anlamadım ama anladığım kadarıyla özetlemeye çalışayım.
Bir hoparlör kabininin esas amacı, negatif alternasların yok edilmesidir. Yani hoparlörün geriye doğru olan titreşimlerinin tam anlamıyla sönümlendirilmesidir. Ancak bass seslerde kazanç artırılması için negatif alternasların 90' faz shift ile yeniden kulağa yönlendirilmesi elbette bir miktar kazanç sağlamaktadır. Bir kabinin dış cidarları muhtelif tüm frekanslarda titreşim yapabilmektedir. Ben MDF yi bu yüzden sevmiyorum. Hemen hemen tüm frekanslarda titreşime açık bir meteryaldir. Neredeyse 1KHz te bile titreşimleri ölçmüşümdür. Ama sunta öyle değildir. Alçak frekans bölgesinde oluşan titreşimleri dikkate alınır ve uygun malzeme ile sönümlendirilebilir.
Sizin hoparlörünüzün belli bir karakteristiği vardır ve bu karakteristiğin dışına çıkmanız pek olası değildir. Sadece uygun bir hesaplama ile en ideal kabini yaparak en iyi verimi alabilirsiniz. Eğer kabininiz orta frekanslarda da titreşiyorsa (ki öyle görünüyor) tüm frekans eşitliliği ilkesinin kaybolması elbette kaçınılmaz olmuştur.
Tek sorun, kabinin teknik verilere göre izolasyonudur. MDF de bu mesele ne yazık ki basit değildir. (Daha önceki yüzlerce denemelerim ve ölçümlerimden biliyorum)
Kabini yapıştırmadan biraz daha verim almanız bile mantıklıdır Çünkü kabinin titreşimi sadece tabakalar arasında ayrı ayrı olmakta idi. Ama yapıştırılan bir tabakanın yarattığı titreşimler diğer tabakayı da etkilemiş durumdadır. Hemde istenmeyen onlarca frekans bölgesinde. Bu yüzden yapıştırdıktan sonraki veriminizin düşmesi de normal görülebilir.

Resimde kabaca gösterdiğim yerlere bahsetmiş olduğum malzeme ile iyi bir izolasyon yapabilirseniz ben eminim ki tatminkar netice alacaksınız.
NOT: Sünger, kabinlerde izolasyon olarak kullanılamaz. Süngerin delikleri, titreşimleri engellemez.

Karar verdikten hemen uygularım ve bu nedenle kabin parçalara ayrıldı bile.

Öte yandan, sanırım ortak nokta bulmamız imkansız gibi.
Negatif alternansı olmayan bir ses frekansı?
Ve devamında faz kaydırılarak elde edilen negatif alternansın,
pp class b de olduğu gibi pozitif alternans ile çakıştırılması gibi bir ifade algıladım.

MDF bu alan için iyidir kötüdür bilemem, üst frekanslardaki istenmeyen titreşimleri engellemenin
yolunu bulmak daha kolaydır, ama bass larda istenmeyen salınımları engellemek o kadar kolay olmaz.
Ayrıca, aslında iyi bir kabin için 25mm sunta tercih edilmeli, ama bu biz diy yolcuları için
kolay değil, o zaman işi marangoza taşımak gerekiyor
ve marangozların ustalık komplekslerine tahammül edebilmek.

Parçalara ayrılmadan önce kabinde, kapalı kabin olarak elde edilen sonuçlar,
anlatmaya çalıştığım gibi oldukça ileri düzeydeydi.
Asıl sorun, yapmak istediğim QTW şartlarına ulaşılamamış olması.

Valla adamlar dünyaca ün yapmışlar, referans hoparlorlerinde de benzer sünger kullanmışlar...

Gönderdiğiniz kabin ölçülerini ne şekilde hesaplıyorsunuz?
Zira hoparlor benim elimde ve verileri de bende.
Bu anlamda bildiğim kadarı ile günümüzde sadece hoparlorün fiziki ölçüleri ile kabin yapım yöntemi
kullanılmıyor.

[onursal]

Hoparlörlerdeki negatif alternasları amplifikatör ile bağdaştırmak doğru mu bilmiyorum
Buradaki etken hoparlörün havayı titreştirmesi olayıdır. Havadaki artı alternaslar, bir faz ile kulağa iletilirken, eksi alternaslar da aynı değerde kulağa iletilirse prensipte ses yok demektir. Bunu suya atılan taşın sudaki dalgaları olarak görebiliriz. Bu dalgalar bir yönde hareket ederken, ters yönde aynı şiddette negatif değerdeki titreşimler diğer titreşimleri yok edecektir. İşte burada dikkat edilmesi gereken husus, hoparlör konisinin ileri hareketinin yapmış olduğu havadaki titreşimler, geriye doğru yapılan hareketi ile havaya yapılan ters fazlı titreşimlerinin birbirlerini etkilememesidir. (kulağa yansıması)
Benim kabin tasarımımdaki tek kriter, rezonans frekansıdır. Özellikle kabin hacmi free air rezonans frekansına bağlıdır. Hoparlörün hareketi ile yapmış olduğu hava basıncı miktarıdır. Bu değer free air rezonans frekansı ile orantılı olup kabin hacmini hesaplamada kullanılır. Sıkıştırılan hava eğer kabin içerisinde yeterli sönümlemeyi sağlayamıyorsa kabin ölçüsü yanlış demektir. Ayrıca frekansa bağlı olarak değişen hava hacmi de söz konusudur ve bu değer logaritmiktir. 400Hz teki bir titreşim frekansının dalga boyu ile 40Hz teki frekansın dalga boyları eşit olamaz. Arada 10 kat fark olsa da iş kabin meselesine gelince logaritmik olarak değişmektedir.
İnfinitive baffle sistemlerde bu durum farklı şekillerde hesaplanmaktadır. Ayrıca bu tip kabinlerde özel olarak kabin içi hava boşaltılması söz konusudur.

[hamist]

Hoparlörlerdeki negatif alternasları amplifikatör ile bağdaştırmak doğru mu bilmiyorum
Buradaki etken hoparlörün havayı titreştirmesi olayıdır. Havadaki artı alternaslar, bir faz ile kulağa iletilirken, eksi alternaslar da aynı değerde kulağa iletilirse prensipte ses yok demektir. Bunu suya atılan taşın sudaki dalgaları olarak görebiliriz. Bu dalgalar bir yönde hareket ederken, ters yönde aynı şiddette negatif değerdeki titreşimler diğer titreşimleri yok edecektir. İşte burada dikkat edilmesi gereken husus, hoparlör konisinin ileri hareketinin yapmış olduğu havadaki titreşimler, geriye doğru yapılan hareketi ile havaya yapılan ters fazlı titreşimlerinin birbirlerini etkilememesidir. (kulağa yansıması)
Benim kabin tasarımımdaki tek kriter, rezonans frekansıdır. Özellikle kabin hacmi free air rezonans frekansına bağlıdır. Hoparlörün hareketi ile yapmış olduğu hava basıncı miktarıdır. Bu değer free air rezonans frekansı ile orantılı olup kabin hacmini hesaplamada kullanılır. Sıkıştırılan hava eğer kabin içerisinde yeterli sönümlemeyi sağlayamıyorsa kabin ölçüsü yanlış demektir. Ayrıca frekansa bağlı olarak değişen hava hacmi de söz konusudur ve bu değer logaritmiktir. 400Hz teki bir titreşim frekansının dalga boyu ile 40Hz teki frekansın dalga boyları eşit olamaz. Arada 10 kat fark olsa da iş kabin meselesine gelince logaritmik olarak değişmektedir.
İnfinitive baffle sistemlerde bu durum farklı şekillerde hesaplanmaktadır. Ayrıca bu tip kabinlerde özel olarak kabin içi hava boşaltılması söz konusudur.

Bir sesin 90 derece faz farkı başka bir şey, negatif alternans başka bir şey.

70li yıllarda yabancı dergilerde gördüğüm bir çalışma,
bio.fB di.
Yani, ortamdan gelen ses ile, ters çevirilmiş örneğini aynı oranda kulağa verirsek
teorik olarak ses duyulmaz. Hatta yanılmıyorsam buna biofeedback demişlerdi
ve gürültünün rahatsız edici etkilerini azaltma amaçlı çalışamalar sürüyordu.

Dalga boyu tabanlı bir kabin çalışması yapan biri,
biliyordurki 2 farklı frekansın dalga boyu aynı değildir.

[Amatör]

Galiba winisd e güvenip bir de onun hesabı ile kabini denemek gerekecek.
Keza hacim QTW nin yarısı kadar çıkabilir.
Selamlar

[hamist]

Galiba winisd e güvenip bir de onun hesabı ile kabini denemek gerekecek.
Keza hacim QTW nin yarısı kadar çıkabilir.
Selamlar

TS parametrelerini bir daha ölçümleyeceğim.
Bir hata yapmış olabilirim.
Vas tespiti için yapılan deneme kabini çalışmasında, resonans frekansı ve doğru hacim çok önemli.

Ayrıca, normal bass reflex kabinlerde resonans frekansı hoparlor resonans frekansından fazla yüksek çıkarken,
alt frekans sınırı dikey düşüş gösterdiği için derin bass lar için başka formuller gerekiyor.

[hamist]

İlk deneyip beklentilerime cevap bulamadığım için dağıttığım kabinden sonra,
deneme amaçlı 5'' hoparlore göre aynı kurgu ile bir kez daha sonuca gitmeye çalıştım.
Ve yine beklediğim tınılara ulaşamadığım için, aynı kabine uyumlu yine dalga boyu
tabanlı bir kabin daha denedim.

5'' böyle bir hoparlorden beklenen üzerinde bass lara ulaşıldı.
Sadece resonans frekansı 47Hz de bir kaç dB peak oluyordu.
Aslında resonans frekansını rahat bulabilmek biraz fazla
dolgu kullandığımı unuttuğum için kabin bana sitem ediyordu.


Bu noktadan sonra 10'' full range için kolları sıvadım,
kapatmadan önce de fotografını çekecektim ama,
yapıştırıcıyı sürdüğüm için kapalı halini çektim.
Ama içi dizayn olarak küçük ile aynı ve tabii köşeler
ve düzlüklere daha fazla özen gösterildi.

XO yerine full range lerde en çok tercih edilen seri LR yapısı
ek olarak da empedans dengeleyici kullandım
ve tweeter için 2.2u full range in devamına yetti.
Toplam spect in full range tınısı dışına taşmaması için
full range hoparlorün spectine sadık kalınarak müdaheleden kaçınıldı.

Şimdi sıra diğer kanalda.

[onursal]

Abi kızmazsan bir önerim olacak.
Kanallarda sönümleme için hiçbir malzeme kullanmadığını görümekteyim. Bence bu bölgeleri kadife gibi malzemelerle kapla.
Bass kanalından taşan bazı istenmeyen hot frekansların da kaybolduğunu göreceksin.
SAYGILAR.

[hamist]

Abi kızmazsan bir önerim olacak.
Kanallarda sönümleme için hiçbir malzeme kullanmadığını görümekteyim. Bence bu bölgeleri kadife gibi malzemelerle kapla.
Bass kanalından taşan bazı istenmeyen hot frekansların da kaybolduğunu göreceksin.
SAYGILAR.

Evet, kanallarda herhangi bir malzeme kullanmaya kabini ikna edemedim,
devamında da uğraşmadım ve tabii bu işime de geldi.

Bass kanalından sadece derin bass lar ve hemen üzerinde, tahminim 150Hz civarında sesler duyuluyor.
Bunlar da dalga boylarının daha kısa olmaları nedeni ile hissedebildiğim sorunlar yok.

Bir kabin yapmak için de test cihazları almak yerine kabin almayı tercih etmek daha makul olmalı


Selamlar

[Amatör]

Başa bela bir iş gerçekten de bu kabin yapımı.

Bu işe başlamaya cesaret etmek bile takdiri hak ediyor.

Hele birde sonuçların teknik olarak ölçülmesi zaten olayı başka bir boyuta taşıyor.
Yoksa ben yaptım bak ne güzel ses çıkıyor demek kolay,ama kime göre güzel En azından bir verisi olmalı tabiki elimizde
Eldeki imkanlar ile de bu denemeleri yapabilmek pek de mümkün olamıyor.

Uzun süren uğraşlarımın sonunda ben de bir çift kabinin kutularını ancak yapabildim
Acaba sonuç nasıl çıkacak çok da merek ediyorum doğrusu

Yazınızdan anladığım kadarı ile bu kabin yapısı ile alınan sonuçlar kabinleri bitirmek için yeterli olacak.
Sevindirici bir gelişme bu

Kolay gelsin

Selamlar