Audio ve Güç kaynaklarımız

Elektrik - Elektronik » Elektrik ve Elektronik ile alakalı programlar ve paylaşılan dokümanlar.

Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen hamist » 12 Mar 2013, 21:21

Öncelikle elektrik eğitimi almış arkadaşların iyi bildikleri,
ya da biliyor olmaları gereken bir kaç temel bilgi.

Hani hep sorarız ya, kaç watt trafo kullanmalıyım?
Doğru soru; kaç VA (volt amper) ? olmalı.

Elektrikte power factor, ya da teknik ifade ile cos fi
gibi bir değer vardır.
Kullandığımız yüklere göre değişkenlik gösteren,
akım-gerilim arasında oluşan açıdır.

Yüklere göre nasıl değişkenlik gösteriyor?
Watt ve VA in eşit olduğu zamanlar, yüklerin endüktif ya da kapasitif
olmadığı, rezistif yükler kullanıldığı zamanlardır.
Bu yükler flamanlı ampuller, rezistanslı ısıtıcılar gibi yüklerdir.
Bu durumda 100W lık bir enerji ihtiyacımızı 100VA bir trafo ile
karşılayabiliriz.

Ama enduktif balastlı fluoresanlar (gaz deşarjlı lambalar),
kondansatorlerin kullanıldığı dc güç kaynakları gibi yükleri
beslemek için, bu cos fi değerini bilmemiz gerekir.
Dikkat etti iseniz enductif balastlar üzerinde cos fi 0.55
gibi bir ifade de görmüş olmalısınız.

Ek devrelerde simulasyonlarını gördüğünüz devrelerden
ac devrede Wattmeter üzerinde
power factor 1.000 dir.
Dolayısı ile 20V x 2A / cos.fi (1.000)= 40W olur.

Şimdi iyi bildiğimiz dc besleme devresine bakalım.
Ne yaparız hep, çıkış voltajımız ac voltajın tepe noktası olacağı
için giriş ac voltajımızı biraz düşük tutarız.
16V ac bu devredeki yük ve 10000u kond. ile 20VDC vermektedir.

Dikkat ederseniz wattmeter üzerinde power factor0.457 dir.
Akım ve voltaj olarak baktığımızda 40W trafo bize yetecektir.
Aslında doğru, ama bizler trafo alırken 40W dediğimizde kimse sormaz
cos.fi kaç diye.
Oysa hesap diyor ki, giriş voltajının 16V olduğu için ilave kayıplar ile
ihtiyaç 44W / cos.fi (0.457)=96VA

Piyasada, özellikle elektronikçilerde trafolar w olarak satıldığı için,
dc besleme trafolarımızı tespit ederken ihtiyaç olan gücü kabaca x2
yaparsak ve audio için tel direnci düşük olsun gereksinimi nedeni ile
biraz daha güç eklememiz gerekir.
Yani ben 40W dc besleme için 120W tercih ederim.

Şimdi gelelim amplifikator besleme devrelerine.

Class a dendiğinde aklımıza ilk olarak ısı ve besleme kond.leri gelir de,
class b dendiğinde akla sadece çıkış gücü gelir
ve bir köprü diod, bir kond. yeter.

Evet, hangi cihazı açarsak açalım, toplam 200W(?) amplifikator içinden
100W trafo ve her kola birer 10000u yeterli görülmüştür.
Aslında class b sanırım dışlanmış amplifikatorlerdir.

E tabii hal böyle olunca da class b ile class a arasında hak edilmişin
ötesinde farklar algılanır.

30-35W SE veya PP class a için kol başına 40-50000u kondler olmazsa olmazdır da,
class b olduğunda 10000u yeter abi.
:)

Yok arkadaşlar, 30-35W class a için toplam 50000u kond. kullanıyorsak,
100W class b için de benzer kapasiteleri kullandığınız zaman ne demek istediğimi
daha iyi anlayacaksınız.
2x30-35W class a için 400VA trafo kullanıyorsak,
2x100W class b için de aynı ihtiyaç gereklidir.

Ha buradan sadece daha iyi baslar anlamı çıkmasın.
Zira detaylar dediğimiz üst frekanslar en az baslar kadar,
hatta daha fazla ihtiyaç duyar kapasite ve low ESR ye.

Umarım katkım olabilmiştir.

Selamlar
Eklentiler
DC pwr.jpg
ac pwr.jpg
ac pwr.jpg (84.43 KiB) 1539 defa görüntülendi
Tüketimleri ile ünlü ülkelerin tarihlerini üreten ülkeler yazar.
hamist
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1401
Kayıt: 24 Mar 2011, 23:45
İl: istanbul
Meslek: endüstriel elektronik


Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen Bedri® » 13 Mar 2013, 01:20

Yararlı bilgiler için çok teşekkürler üstadım.
Sizlerle birlikte olmadan önce işler kolaydı 100 W amplifikatör yapacağımız zaman 100W trafo yeterdi şimdi yetmiyor :lol:
Kullanıcı avatarı
Bedri®
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 286
Kayıt: 30 Eyl 2010, 10:24
İl: Sakarya
Meslek: Resim Öğretmeni

Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen sansar34 » 13 Mar 2013, 01:22

merakmdan soruyorum peki smps devrelerını kullanmak daha etkılımı olur yada normal trafo kondansator beslememı daha ıyıdır ?
ikisininde ıllakı artıları ve eksılerı vardır benım bıldıgım seyleri soylıyım eger eksıgım varsa duzeltırsenız sevınırım.

SMPS besleme devrelerınde frekanslar yuksek oldugu için gerılım ve akımdan kayıp daha az oluyo ve verım artıyo yer ve agırlık olark daga avantajlı ama ısınma sorunu daha fazla agır basıyo dıye okumustum
Trafo tipi beslemelerde ise verim ısındıkca dusuyo ve kayıplar cok oluyo o yuzden calıstırmak ıstedıgımız develerelerin guc ihtiyaclarından daha fazlasını sardırmak gerekıyo diye okumustum
yanlısım veya eksıgım varsa duzeltırsenız sevınırım vede sizin acınızdan hangısını kullanmak daha mantıklı ?

saygılar.
Kullanıcı avatarı
sansar34
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 106
Kayıt: 22 May 2012, 19:36
İl: istanbul
Meslek: elektromekanık ögrencisi

Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen Bedri® » 13 Mar 2013, 01:37

Bu forumda audio ses devrelerinde smps ile beslemeyi tercih edecek pek kişi yoktur sanırım. Osilasyonlar yüzünden istenen kalitenin yakalanamayacağı telafuz ediliyor. Ben yaptığım bazı devreleri SMPS ile besledim. Klasik şekilde yapılmış besleme devrelerinden bir farkını görmedim. Hatta daha çok hoşuma bile gitti. Ama bu kadar üstat diyorsa vardır bir bildikleri deyip normal beslemeye döndüm:)
Kullanıcı avatarı
Bedri®
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 286
Kayıt: 30 Eyl 2010, 10:24
İl: Sakarya
Meslek: Resim Öğretmeni

Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen hamist » 13 Mar 2013, 12:35

sansar34 yazdı:merakmdan soruyorum peki smps devrelerını kullanmak daha etkılımı olur yada normal trafo kondansator beslememı daha ıyıdır ?
ikisininde ıllakı artıları ve eksılerı vardır benım bıldıgım seyleri soylıyım eger eksıgım varsa duzeltırsenız sevınırım.

SMPS besleme devrelerınde frekanslar yuksek oldugu için gerılım ve akımdan kayıp daha az oluyo ve verım artıyo yer ve agırlık olark daga avantajlı ama ısınma sorunu daha fazla agır basıyo dıye okumustum
Trafo tipi beslemelerde ise verim ısındıkca dusuyo ve kayıplar cok oluyo o yuzden calıstırmak ıstedıgımız develerelerin guc ihtiyaclarından daha fazlasını sardırmak gerekıyo diye okumustum
yanlısım veya eksıgım varsa duzeltırsenız sevınırım vede sizin acınızdan hangısını kullanmak daha mantıklı ?

saygılar.


Evde SMPS yapmayı düşünüyorsanız unutun.
Audio için üretilmiş LLC resonant smps bulursanız alın.
PWM kesinlikle audio için uygun değil.
Trafolarda ısı ile güç kaybı yanlış anlama olmalı.
Olası ısıl kayıpların sebepleri araştırılmalı.
Yanlış güç tespiti gibi.

İhtiyaç fazlası sardırma gereksinimi hesaplarımızın burada anlattığım çerçeve dışında
düşünülmesi kaynaklı.
Yani 100W bir ampl.ye 130W trafo demek doğru tespit olmuyor.
100W bir class b ampl. için doğru trafo gücü kabaca 250VA ve üzeri olmalı.
150VA trafo ile 100W class b ampl. elbette çalıştırılır, ama alınan güç peak olarak
100W olur ve beslemedeki çökmeler istenmeyen harmonikler olarak detaylara eklenir.

Selamlar
Tüketimleri ile ünlü ülkelerin tarihlerini üreten ülkeler yazar.
hamist
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1401
Kayıt: 24 Mar 2011, 23:45
İl: istanbul
Meslek: endüstriel elektronik

Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen hamist » 13 Mar 2013, 12:38

Bedri® yazdı:Yararlı bilgiler için çok teşekkürler üstadım.
Sizlerle birlikte olmadan önce işler kolaydı 100 W amplifikatör yapacağımız zaman 100W trafo yeterdi şimdi yetmiyor :lol:


cos.fi (pwr.factor) kompanzasyonu sektoründe, sanayi de bu kayıpları azaltma amaçlı milyon $ lar dönüyor.
:)

O açıdan bizler bir kaç yüz watt civarında şanslı sayılmalıyız.
Tüketimleri ile ünlü ülkelerin tarihlerini üreten ülkeler yazar.
hamist
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1401
Kayıt: 24 Mar 2011, 23:45
İl: istanbul
Meslek: endüstriel elektronik

Reklamlar

Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen sansar34 » 13 Mar 2013, 19:33

yok evde smps devresıyle ugrasmak yerıne hazır almak daha cazıp gelıyo suna icin pek bi bilgim olmadıgından dolayı. ayrıca LLC resonant ile smps arasında googlede pek bı bılgı bulamadım olanlarda uzun yabancı makaleler var LLC resonant lar audio icin ozel yapım mı oluyo?
Kullanıcı avatarı
sansar34
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 106
Kayıt: 22 May 2012, 19:36
İl: istanbul
Meslek: elektromekanık ögrencisi

Ynt: Audio ve Güç kaynaklarımız

Okunmamış iletigönderen hamist » 13 Mar 2013, 21:01

sansar34 yazdı:yok evde smps devresıyle ugrasmak yerıne hazır almak daha cazıp gelıyo suna icin pek bi bilgim olmadıgından dolayı. ayrıca LLC resonant ile smps arasında googlede pek bı bılgı bulamadım olanlarda uzun yabancı makaleler var LLC resonant lar audio icin ozel yapım mı oluyo?



Aramaya bizim forumdan başlasaydınız. :)

Evet ciddi makaleler zor gelir.
Ama anlamak için başka yol da yok,
zira türkçe kaynak bulamazsınız,
çünkü biz PWM SMPS i bilir onu söyleriz.
Hayır audio için özel üretilmiş bir teknik değil,
ama audio da kullanılabileck olması resonanslı çıkış devresi
ve 100-300KHz ler gibi şartlarda çalışma nedeni ile
çok daha az harmonik ifade etmeleridir.
Bu teknik tamamen yeni teknikdir.
Ayrıca simetrik çıkışlar için şu an en ideal devrelerdir.

guc-kaynaklari/llc-smps-teknigi-t1502.html
Tüketimleri ile ünlü ülkelerin tarihlerini üreten ülkeler yazar.
hamist
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1401
Kayıt: 24 Mar 2011, 23:45
İl: istanbul
Meslek: endüstriel elektronik


Elektrik - Elektronik


 


  • Bu konular da ilginizi çekebilir:
    Cevaplar
    Gösterim
    Son ileti

Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyenler: Google [Bot] ve 0 misafir