Sanırım eski "class a" kulaklık amplifikatörlerinden tek sıkılan ben değilim
Pazar projemiz LME49600 "250mA audio buffer" kullanan kulaklık amplifikatörü.
Bu buffer aslında uzun süredir ortalarda. Fakat TI tarafından üretilen kardeşi BUF634 daha eski olduğu için, daha çok bilinmekte. Burada National'ın yaptığı bir akıllılık var; TI BUF634'ün kullanım alanlarını sıralarken hiç "audio" terimini kullanmamıştı, daha çok endüstriyel uygulamalar, solenoid sürücü vb. tanımlar kullanmış. Fakat cin DIY'ciler potansiyeli görüp kullanmışlardı. National'ın akıllılığı ise, ürettiği entegre neredeyse (hatta birebir..) BUF634'ün aynısı olmasına rağmen, ürün açıklamasında "audio buffer" terimini kullanmış olması. Audio gören biz DIY ahalisi ise boş durmadık tabi.
National'ın bir avantajı da memleketimizde temin edilebilirliğinin bir nebze daha kolay olması. TI'den malzeme almak neredeyse imkansız (Türkiye'ye sample gönderdikleri zamanlarda milyonlarca dolar zarar ettikleri, bu yüzden Türkiye'den çekilme kararı aldıkları konuşuluyor). National "ücreti mukabilinde" sistemine geçeli beri kendilerinden malzeme almamız kolaylaştı.
Herneyse, bu kadar geyikten sonra gelelim fasulyenin faydalarına. LME49600 dediğimiz entegrenin spekleri tahmin edileceği üzere müthiş. Tamı tamına 180MHz (!!!) bandwidth sahibi; 0.00003% THD ve 250mA çıkış gücüne sahip bir cenavar. Bu mübareği dizginlemek için girişinde LM4562'nin halefi olan LME49860 kodlu "filli" opampı kullandık. Kanal başı birer opamp kullandık; her kanalın bufferı ve DC Servo'su ayrı olmuş oldu.
Bir PCB de yaptım, uyguladım fakat görünüşü korkunç olduğu için şimdilik eklemiyorum. Yeşilli DAC'larla uğraştıktan sonra ütüyü unutmuşum
Kartı +-15V ile besleyip kulaklıklarımızı takıyoruz.. Burada, tertemiz fakat kısık bir ses aldım. Sebebi açık; her zaman ilk denemelerimi ucuz bir mp3 çalar ile yaparım. Kulaklık amplifikatörünün kazancını 2'de tuttuğum için, mp3 çalarla performans almamız mümkün olmadı. Ama çalışıyordu, bu denemenin sebebi de o zaten.
Çalıştığını anlayınca sistemi söküp, esas dinlemeyi yapacağımız kaynağa doğru ilerledik.
Öyle ballandırarak anlatmayı beceremiyorum, kısa ve öz anlatmak gerekirse çok temiz, detaylı ve fazlasıyla güçlü bir sesle karşılaştım. Beklenti de bu yöndeydi zaten, sevindim. Toplamda 500mA'lık çıkış gücü kulaklıklarda hissediliyor, elimde olan farklı kulaklıklarla denedim. DJ işi Technics'lerle denemeyi de unutmadım (kendisi kanal başı 1W güce dayanabilen bir kulak hoparlörü), onun da hakkından başarıyla (fazla fazla) geldi.
Amplifikatörün sukunet akımı 80mA civarında; anlayacağınız enerji tüketiminde A sınıfı değil Genel olarak biraz sıcak çalışmayı seviyor, fakat LME49600'ler PCB üzerindeki fazladan bırakılmış bakıra lehimle tutturulduğunda idare etmekteler. Heatsink ihtiyacı yok.
2Vp-p çıkış vermeyen taşınabilir cihazlarla kullanabilmek için kazancı biraz artırmak gerekiyor. R5 ve R10'u değerleri aynı kalacak şekilde yükseltmek yeterli. 3.3k kullanıldığında en düşük çıkışlı taşınabilir cihaz ile amplifikatör üzerindeki volüm potunu sona dayamak için hassasiyeti bayağı düşük bir kulaklık ve işitme kaybı olan kulaklar gerekiyor
Aslen projenin çalıştığına bakarsak bitti diyebilir, fakat adam gibi bir PCB hazırlamadan bitti saymıyorum. 180MHz bandwidthli bufferımızın kötü yola düşmemesi için PCB'ye biraz özen gösterilmesi gerekiyor. Kendi hazırladığımda bir sorun olmadı, fakat düzgün iş yapmak lazım, garantili çalışmayı seviyorum. Birşeyler hazırlayabilirsem (ki o da çift kat olacak gibi) "bitti" sayıp Projelerimiz'e taşıyabilirim.
Toplam 3 kulaklık amplifikatörü yapacağım; bu ilkiydi. İkincisi TPA6120 kullanıyor. Üçüncüsü de lambalı Amacım taşınabilir bir kulaklık amplifikatörü de yapmak. LME49600'ün pek taşınabilir olacağını sanmıyorum (mutlu akü sponsorluğunda olur ancak). TPA6120'den umutluyum. İnce lityum polimer hücreler ve USB üzerinden şarj gibi özellikler tasarladım, çoğunu da hazırladım. Önce TPA'nın kendisini çalıştırmam, sonra da bataryalı konfigürasyonda performans analizi ve optimizasyon yapmam gerekiyor, zira lityum polimer hücremiz sadece 3.7V verebilmekte. Bu da benim audio uygulamalarında sorun çıkartmayacak bir DC-DC converter tasarlayıp, denemem manasına geliyor. Bu bir iş.
Şimdilik bu kadar, herkese iyi pazarlar...