DIY Audio Türkiye Forum

[drhardware]

Selam dostlar,
Yaklaşık son 4 aydır (sürekli) dinlediğim oldukça ciddi bir çalışmayla ilgili izlenimlerimi sizlerle paylaşmak isterim.
Albümün adı "Bajazet".
Büyük üstad Vivaldi'nin inanılmaz güzellikteki operası (bildiğim kadarıyla) baştan sona ilk kez kaydedilmiş. Albüm 2005 yılında Virgin Classics tarafından çıkartılmış.
İcra heyeti, meşhur İtalyan keman virtüözü ve maestro Fabio Biondi yönetimindeki Europa Galante.
Aralarında Elina Garanca'nın da bulunduğu solistlerin performansı inanılmaz.. Özellikle soprano/mezo soprano aryalar dinleyeni kendinden geçirmek üzere bestelenmişçesine sıcak ve duygulu.
Eser, Antonio Vivaldi'nin kompozisyonu olmasına rağmen içindeki bazı eserler kendisine ait değil. Üstad, beğenmediği karakterlerin aryalarını Napoliten bestekarlara sipariş etmiş. Doğrusu onlar için dahi söylenebilecek tek şey mükemmel oldukları..
Gelelim bizi (özelde beni) fazlaca ilgilendiren kısma, yani operanın temasına. Eser baştan sona tarihin tozlu yaprakları arasındaki yerini almış bir olaya dayanıyor;
Ecdadımız I.Bayezid (Yıldırım) hanın, Tatar hakanı Temürlenk'le mücadelesi, savaşı, esir düşmesi ve bu esnada dönen entrikalar..
Eserin diğer kahramanları,
Asterya (Beyezid'in kızı),
Andronikus (Rum prensi),
İren (Temürlenk'in sözlüsü)
İdaspe (Andronikus'un arkadaşı)
Bayezid han, Temürlenk'e Ankara savaşında yenilerek esir düşer. Ancar esir alındıktan sonra yapılan muamele, kendi öz kızının (Asterya) ve Osmanlı'ya bağlı bazı kolların (Karatatarlar, Menteşoğulları, Germiyanoğulları, Saruhanoğulları) kendisine ihanet etmesini gururuna yediremeyip üzüntüden hastalanır ve 8 ay süren esareti vefatıyla noktalanır. Rivayete göre Ankara savaşının kaybedilmesinin başlıca nedeni Asterya'nın, Temürlenk'in gizli aşığı olması ve bazı askeri sırları kendisine ulaştırmasıdır..
İtalyan müzik dehası Antonyo Vivaldi, bu olaydan yaklaşık 350 yıl sonra, toplumdan dışlanmışlığına, kadir kıymet bilinmezliğe ve reform Avrupasının elitist küstahlığına tahammül edemeyip uzun süre hakkında araştırma yaptığı bu olaydan etkilenerek ve bir anlamda kendisini ihanete uğrayan Bayezid yerine koyarak bu muhteşem eseri yaratmıştır... Doğaldır ki, üstadın duygularını şu an bilmemize imkan yok. Ancak eserdeki vurgulama tarzı, temanın işlenmesi, karakterlerin seçilmesi, lirikler açıkça üstadın Bayezid han'a karşı beslediği yakınlığı gösteriyor. Ayrıca Kızıl Rahip lakaplı üstadın özellikle de ömrünün son yıllarında ciddi bir mali sıkıntı içinde olduğu, yakınları tarafından yalnız bırakıldığı ve eserlerinin pek çoğunun günümüze ulaşmamasının nedeninin o tarihte değerlerinin anlaşılamaması yüzünden çarçur edilmesi olduğu bilinmektedir.
Dolayısıyla üstadın kendisini Bayezid'e yakın hissetmesi çok da yadsınmamalıdır.
Eser içinde dikkati çeken hususlar, özellikle de üstadın beğenmediği karakterler için öngördüğü seslerin uygunsuzluğudur. Örneğin Temürlenk (Tamerlano) karakteri için öngörülen ses kontraltodur, bilindiği üzere kontralto çok da revaçta olmayan ve kadınsı karakteriyle dikkat çeken bir tondur. Daha da ilginci Andronikus'un esasen erkek bir karakter olmasına rağmen operada mezosoprano olarak seslendirilmesidir. Öte yandan örneğin Bayezid bariton, İren ise sopranodur yani en güçlü kadın ve erkek tonları!

Bu kadar tarih/sanat yorumundan sonra gelelim işin teknik detaylarına;
Albüm her bakımdan zengin içeriği ile dikkat çekiyor. Bonus (son günlerin moda deyimi) olarak albümün yanında bir DVD verilmiş. DVD içeriğinde albüm stüdyo kayıtlarından enstanteneler var. Sanatçıların özellikle de solistlerin, icra esnasındaki jest ve mimikleri oldukça etkileyici.

En çok etkilendiğim konuyu en sona ekledim: kayıt kalitesi.
Tek kelimeyle geçiştirilebilir mi bilemem ama: MUHTEŞEM.
Şu ana kadar nadir dinlediğim güzellikte bir kayıt yapılmış. Tonal balans etkileyici. Kulak zevklerimizin muhtemelen aynı olduğu tonmayster birkaç enstrüman dışında herşeyi olduğu gibi bırakmayı tercih etmiş. Detaylar kesinlikle ön planda, kırılgan ve dik tizler dikkat çekici, zayıf bir ses sisteminde dahi özellikle de solo pasajların mid detaylarını en derinine ininceye kadar duymak olası. Her dinleyişinizde ayrı bir güzellik yakalamanız mümkün. Daha önce de belirttiğim gibi böyle temiz bir kayda rastlamak çok ama çok zor..

Kesinlikle ve şiddetle tavsiye ederim. Biliyorum herkes opera dinlemez, ama inanın ki bu albümü bir kaç kez dinlerseniz etkisinden kurtulamazsınız. Düşünün bir kez, öyle etkilendim ki yukarıda özetlediğim tarihsel ve sanatsal araştırmaları yapmak zorunda hissettim kendimi!

Bol operalı günler ve de saygılar.

[e_cag]

Sırf kulak eğitimi için bile dinlerim. Ayrıca operada bir konunun nasıl ifadelendirildiğini kavrayıp operaya merak salmaya doğru da gider belki benim açımdan. Emeğinize sağlık.

[drhardware]

Amanın! Bir opera meraklısı mı kazanıyoruz ne?
CD sini bulamazsan haberim olsun..

[e_cag]

Amanın! Bir opera meraklısı mı kazanıyoruz ne?
CD sini bulamazsan haberim olsun..

Nedense uzak durdum hep operadan. Gidip izlemedim, TV'de olanlar da (ses kalitesinden de olsa gerek) keyif vermedi. Sonuçta dünyadaki izleyicileri, meraklıları bir şekilde keyif alıyor olmalı. Hiç olmazsa kültür olur. Haftasonu bakayım CD'ye. Sağ olun.