DIY Audio Türkiye Forum

[Hazar]

Kısa cevap "kalite yükselmez" evet. Mantık da bunu öngörüyor.

Fakat, gerçekten MP3'ü WAV ya da FLAC'a çevirdiğinizde ses farklılaşıyor ve kalitesi artmış gibi oluyor. Peki niye, hani yükselmezdi?

Bu çevrim işleminde araya matematiksel interpolasyon yöntemleri girerek, kayıplı formatın yok ettiği frekanslar "tahmin" yoluyla tekrar oluşturuluyor. Sonuçta daha zengin bir ses elde ediyorsunuz. Fakat termodinamiğin birinci kanununun bahsettiği burada da geçerli; hiçbirşey yoktan var edilemez. Oluşan zengin ses, ancak matematiksel algoritmaların tahmininin doğruluğu kadar bir ses olup, gayet yapaydır. Orjinaliyle tabii ki alakası yoktur.
Yine düşünürsek, eğer ki kayıplı formatlardan kayıpsız olarak sesi oluşturmak mümkün olsaydı; niye halen kayıpsız format diye bir terim olsun ki?

Durum bundan ibaret.

[hoparlör]

Hazar'ın bilgilerine ek olarak birkaç görsel durumu açıklamaya yardımcı olacaktır.

Fig1_14.jpg (15.89 KiB) 899 defa görüntülendi

Orjinal analog sinyalden örnekler (samples) alınarak dijital veri elde edilir. Bu örnekleme ne kadar sık ise dijital sinyal de orjinal sinyale o derece yakın olacaktır. Buna örnekleme sıklığı ya da frekansı denir. Örneğin 128kbit mP3 demek orjinal sinyalden saniyede 128,000 örnek almak demektir. Tabiki her zaman alınan örneklerin arasında bir boşluk olacaktır, teorik olarak sonsuz olmak şartıyla. Alınan örnek verilerin analog sinyal ile birleştirilmesi sonucu da işte dijital verimiz elde edilecektir.

and.jpg (7.58 KiB) 899 defa görüntülendi

Kayıpsız formatlar bu örneklemenin insan kulağının algılayacağından çok daha yüksek sayıda yapıldığı kayıtlardır. MP3 gibi kayıplı bir formata çevirildiğinde ise örnekleme frekansı düşeceğinden daha az veri ile aynı analog sinyal elde edilmeye çalışacaktır. Dolayısıyla kulağın farkedebileceği bir bozulma duyulacaktır. Bunu bozulmayı duymak için de öyle yüksek çözümlemeli bir ses sistemi ya da odyofil kulağı gerekmemektedir, bozulma barizdir. Özellikle 128bit MP3'lerde bu oldukça belirgindir.

MP3'den kayıpsız bir formata çevrim yapıldığında ise kaybedilen bit'ler için iki örneğin ortalaması alınarak yeni ara bit'ler oluşturulur. Bu yöntem CD'lerin zamanla bozulması sonucu bazı kayıp bit'lerin dinleme esnasında düzeltilmesine yarasa da, böyle bir çevrimde doğallıktan uzak, huniden geliyormuşcasına bir ses oluşturur. Arabada dinlemek için bu tür kayıtları yapıyorum ve ancak arabada dinlenebilecek bir ses kalitesi elde edilebiliyor.