DIY Audio Türkiye Forum

[Y&K audio]

çoğu üretici firma portlu kabin tercih ediyor.bu gün iki kabin türünü frekans jeneratörü ve Visual Analyser 2010 NE-XT ile 40-200 hz aralığında test ettim,sonuçlar şaşırtıcı.her ne kadar oda etkisi söz konusu olsada eşit şartlar altında test yaptım

işte test sonuçlar

not:testler 13 cm lik oto hoperlörü ve ölçüleri kafadan sallama bir kabin ile yapılmıştır.grafikdeki inişler ve çıkışlar oda akustiğinden kaynaklanmaktadır.

https://forum.diyaudiotr.com/download/file.php?mode=view&id=5424

portsuz kabinler alt frekanslara(40-70 hz) daha rahat inebilirken.porlu kabin üst frekanslarda(100-200hz) daha başarılı.yani sonuç portlu kabinler bas yerine bolca uğutu çıkarıyor .

[Amatör]

Bildiğim kadarı ile portlu kabinler hoparlörün rezonans frekansının üzerinde ayarlanan bir frekansta etki göstererek,bu frekanslarda birkaç db kazanç sağlıyor ve sonra dik sayılabilecek bir eğimle düşüyor.
Ancak tam kapalı kabinlerde alt frekanslarda düşüş de olsa,bu düşüş linear olduğu için daha yumuşak oluyor ve diğer frekansları baskılamıyor.Bu özelliği de hoparlörün frekans cevabının daha geniş olabilmesini sağlıyor.

Tabii ki bu olayda hoparlörün kalitesi,rezonans frekansı ,hassasiyeti ve linear frekans cevabı önemli ve kabinin de iç dolgu malzemesi bu etkenlerden biri.

Ben, iyi hesaplanmış ve yapılmış tam kapalı bir kabini , bass anlamında tatmin olunabiliyorsa eğer portlu bir kabine tercih ederim.

[onursal]

Genel ölçüm ve test yöntemleri biraz ilkel olsa da elde edilen sonuç doğru olmuş.
BASS REFLEX (Portlu kabinler) İçerdeki hava belli şekillerde kabin içerisinde dolaştırılarak 90' faz farkı oluşturulur ve çıkışı bir hava deliği vasıtasıyla kullanıcıya iletilir. Bu tip kabinler rezonans frekansını yükseltecek ama bass bölgelerde biraz daha kazanç sağlayacaktır. Bass-reflex kabinlerde iç hacim hesabı oldukça önem taşımaktadır. Hoparlörün WAS değerine bağlı olarak oldukça farklı hacimlere tekabbül etmektedirler. İç dolaşımda bazı frekansların elimine edilerek yutulması da ince hesaplar gerektirmektedir.
INFINITIVE BAFFLE (Kapalı kabinler) Hoparlör free air rezonans frekansına en yakın bass bölgesi bu tip kabinlerde elde edilebilmektedir. İç cidarın kaplaması ve kabinin titremesi oldukça önem taşımaktadır. Bu yüzden uygun malzeme kullanımı ve haliyle extra maliyet gerektirmektedir. Şartlar yerine getirilebildiğinde minumum iç hacim ile en iyi bass karakteristiği elde edilebilen tipte kabinlerdir.

Resimde dünyanın en küçük INFINITIVE BAFFLE tipi referans hoparlörleri olan FOSTEX 6301B görülmektedir.
Elde edilmişolan bass karakteristiğine çoğu büyük kabinlerle bile ulaşmak zor olmaktadır.

[Y&K audio]

açıkcası alınan sonuçlardan ve dinlemelerim den anladığım kadarıyla portsuz kabinler çok daha doğal bas veriyor. fakat bazı bas frekans aralığına ulaşabilmek için sisteme portlu bir kabin eklenilmesi iyi olabilir diye düşünüyorum.

peki portsuz kabinlerde litre ne kadar önemli? onu merak ettim.yani sallama ölçülere sahip bir portsuz bas kabininin sesi ne kadar iyi olabilir.

[onursal]

açıkcası alınan sonuçlardan ve dinlemelerim den anladığım kadarıyla portsuz kabinler çok daha doğal bas veriyor. fakat bazı bas frekans aralığına ulaşabilmek için sisteme portlu bir kabin eklenilmesi iyi olabilir diye düşünüyorum.

peki portsuz kabinlerde litre ne kadar önemli? onu merak ettim.yani sallama ölçülere sahip bir portsuz bas kabininin sesi ne kadar iyi olabilir.

Portsuz bir kabin içerisindeki hava, belli bir miktar emilebiliyorsa ve asla hava sızıntısı olmuyorsa, kabin malzemeleri de titreşim yapmıyorsa iç hacim çok ta önemli sayılmamaktadır. Önceki mesajımda örnek olarak resmini verdiğim FOSTEX ler bu tip bir kabindir. Yine de hoparlörün rezonans frekansı ölçülmeli ve hoparlörün VAS değerine göre kaç cm3 lük bir iç hacim gerekliliği hesaplanmalıdır. Bu hesaplara ilaveten iyi kalite malzeme ve yalıtım kullanılırsa bu tip kabinler ile alınan netice çok iyi olmaktadır.
Bu tip kabinlerde kabin malzemesi titreşim katsayısı önemli olduğu için asla MDF gibi malzemeler önerilmemektedir.
Bu tip kabinler için en iyi malzeme MERMER olarak bildirilmiştir. Ama pahalı bir malzeme ve işçilik gerektiğinden en ideal seçenek SUNTA'dır.
Eğer portlu olarak yapmayı düşünüyorsan hesaplanan değerden 2 katı büyüklüğünde hacim yapmalısın.

[Y&K audio]

açıkcası alınan sonuçlardan ve dinlemelerim den anladığım kadarıyla portsuz kabinler çok daha doğal bas veriyor. fakat bazı bas frekans aralığına ulaşabilmek için sisteme portlu bir kabin eklenilmesi iyi olabilir diye düşünüyorum.

peki portsuz kabinlerde litre ne kadar önemli? onu merak ettim.yani sallama ölçülere sahip bir portsuz bas kabininin sesi ne kadar iyi olabilir.

Portsuz bir kabin içerisindeki hava, belli bir miktar emilebiliyorsa ve asla hava sızıntısı olmuyorsa, kabin malzemeleri de titreşim yapmıyorsa iç hacim çok ta önemli sayılmamaktadır. Önceki mesajımda örnek olarak resmini verdiğim FOSTEX ler bu tip bir kabindir. Yine de hoparlörün rezonans frekansı ölçülmeli ve hoparlörün VAS değerine göre kaç cm3 lük bir iç hacim gerekliliği hesaplanmalıdır. Bu hesaplara ilaveten iyi kalite malzeme ve yalıtım kullanılırsa bu tip kabinler ile alınan netice çok iyi olmaktadır.
Bu tip kabinlerde kabin malzemesi titreşim katsayısı önemli olduğu için asla MDF gibi malzemeler önerilmemektedir.
Bu tip kabinler için en iyi malzeme MERMER olarak bildirilmiştir. Ama pahalı bir malzeme ve işçilik gerektiğinden en ideal seçenek SUNTA'dır.
Eğer portlu olarak yapmayı düşünüyorsan hesaplanan değerden 2 katı büyüklüğünde hacim yapmalısın.

kabim malzemesi olarak mdf ,sunta dan çok daha sıkı bir malzeme olarak biliyordum.

[onursal]

Malzemenin SIKI olması kullanılır olmasını gerektirmez. Önemli olan titreşim katsayısıdır.
Hoparlörün titreşimleri, kabin cidarını da istenmeyen şekillerde titreştiriyorsa, o kabinden netice alamazsın.
Özellikle 200Hz ve 400Hz bölgelerindeki aşırı rezonans, MDF leri Hi-Fi seviyesindeki kabinlerde kullanılmaz hale getirmektedir.

[Y&K audio]

Malzemenin SIKI olması kullanılır olmasını gerektirmez. Önemli olan titreşim katsayısıdır.
Hoparlörün titreşimleri, kabin cidarını da istenmeyen şekillerde titreştiriyorsa, o kabinden netice alamazsın.
Özellikle 200Hz ve 400Hz bölgelerindeki aşırı rezonans, MDF leri Hi-Fi seviyesindeki kabinlerde kullanılmaz hale getirmektedir.

peki sunta kaç mm olması gerekir.birde iç izolasyon için cam elyafı nasıl bir seçim olur yoksa normal silikon elyaf mı kullanayım, cam elyafı çevreye ve insan sağlığına zararlı biliyorsunuz.

[onursal]

Sunta kalınlığı kabinin ebatlarına göre değişmektedir.
Küçük çapta bir kabin için 1.5cm lik kalınlık yeterli olacaktır.
İzolasyon için cam elyafı kullanılmasında bence sakınca olmayacaktır. Tek koşulda. Cam elyafı tamamen kapalı kabinlerde güvenle kullanılabilir. Haricen cam elyafının dışta kalan yüzeyleri bir tülbent bez ile kaplanırsa çok iyi olmaktadır.
Ama illa bu olmasın dersen çok daha iyi olan başka bir malzeme önerebilirim.
Oto döşemecilerde satılan ve döşemelerin altına konulan 1 cm kalınlığında alaca renkli preslenmiş pırtı denilen malzeme.
Bu malzemeyi iki kat yapıp kabin içerisini kaplarsan sonuç mükemmel olacaktır.

[hoparlör]

Malzeme konusu şu malzeme kullanılır öteki kullanılamaz gibi geçiştirilecek bir konu değildir.

Her malzemeye göre kabin teknikleri vardır. En çok tercih edilenler mdf (örneğin Thiel Audio, Wilson Audio), Türkçe su kontrası olarak geçen plywood ve bildiğimiz suntadır. Amatörler için sunta tercih edilir, pek çok ün yapmış markanın ev tipi hoparlörlerinde de görebilirsiniz, çünkü ucuz ve temini kolaydır. Mdf işlemek kesinlikle daha zordur, ancak daha kompleks tasarımlar ve şekiller uygulanabilir, dairesel formlar verilebilir. Su kontrası ise hafif ve mukavemeti yüksek ama aynı zamanda pahalı bir malzemedir. İnşaatçılar kalıplarda kullanır ama pek kaliteli değildir.

Sönümleme malzemesi de buna göre değişir. Bitümenli malzemeler özellikle önem taşır, taş yünü gibi cam elyafına alternatifler bulunur, kırpık yün benzeri malzeme hatta bunların bitümen üzerine kapanmış olanları bulunabilir. Bunun dışında koyun yününden başlayıp özel ses izolasyonu malzemelerine göre pek çok alternatif de vardır.

Ama en önemlisi hangi kabin malzemesinin hangi tasarımda hangi sönümleme malzemesi ile kullanılacağıdır.