Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

Projelerimiz » DIY Audio Türkiye ekibi tarafından geliştirilen projeler.

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen Hazar » 05 Eyl 2010, 13:46

hoparlör yazdı:Eline sağlık Hazar.

Bu ara epey uğraştım bu konuyla. Taaa eskilere gidip 2004 yıllarının bir sürü diyaudio.com forum başlıklarını okudum, sonrasında da oradaki linklerden tarih bilgimi geliştirdim. CarlosFM vakasını bugüne kadar gelişimini takip ettim. Açıkcası 10 gündür okuyup duruyorum, bir yandan da PCB tasarımı üzerinde çalışıyorum. Güç kaynakları üzerine epey bir bilgi birikti ama İnternet'ten pratik bilgiler ile teorik bilgileri birleştirmek için en az bir hafta daha çalışmam lazım. Okumaktan yoruldum biraz.

Ancak şu anda geliştirdiğin baskılı devre ve şema konusunda oldukça iyi olduğunu söyleyebilirim. Bazı eklemeler fazla fantezi ve gereksiz olacaktır, zaten kimini de doğrudan lehimleyerek ekleyebiliriz.

Dolayısıyla tek kartta bir sürü çözüm yerine farklı iki kart da tasarlanabilir. Topluca yaptıracaksak o zaman başka ancak her yerde de MURXXX kullanmanın anlamı yok, 1N4007 ya da 3-5A normal diyot da kullanabiliriz. Eminim kimi arkadaşlar köprü de isteyeceklerdir. Yani sonu yok alternatiflerin. Ama temelde MURXXX özellikle LM338 uygulamalarında kullanıcaktır, LM317/337 preamp ya da küçük amfiler için uygun olacağından 1N400X-MURXXX alternatifi yeterli olacaktır. Dileyen bunlara dışarıdan 10n paralel lehimleyebilir sanırım, ne kadar gerekli olduğu da bir başka konu tabiki.


Gökhan Bey,

Madem siz araştırmayı yapmışsınız, ben biraz kolayına kaçayım. Opsiyonlu PCB'yi bugün halledeyim diyorum. Diyotlara MUR opsiyonu yapacağım (çünkü MUR diyot daha dar bacak aralığı bakımından, sorun çıkmayacaktır yerleşim planı açısından.) Bu diyotlara paralel 10n olayını biraz açar mısınız, bir de direnç bağlanacaktı sanki, konuşulmuştu. Yaptığım PCB olabilecek tüm alternatiflere cevap versin istiyorum.

Ayrıca varsa kolay uygulayabileceğimiz opsiyon; onları da düşünelim.

Bu arada SMD'siz, through hole versiyon üzerinde yapacağım geliştirmeleri. SMD sevmeyenler çoğunlukta :D

Görüşmek üzere
Rüzgar ters esiyorsa, yelkenlerini rüzgar yönüne göre ayarlamaya bak; çünkü dünya çektiğin sıkıntılarla değil, gemiyi limana ulaştırıp ulaştıramadığınla ilgilenir.
ResimDIY Audio Türkiye Facebook Sayfası
Hazar
Site Sorumlusu
Site Sorumlusu
 
İleti: 1057
Kayıt: 12 Arl 2006, 12:20
İl: İstanbul


Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen hoparlör » 05 Eyl 2010, 15:27

Hazar yazdı:Bu diyotlara paralel 10n olayını biraz açar mısınız, bir de direnç bağlanacaktı sanki, konuşulmuştu. Yaptığım PCB olabilecek tüm alternatiflere cevap versin istiyorum.


Öncelikle bu beslemenin hangi amaç ya da amaçlara hizmet edeceği konusunu belirleyelim. Buna göre şekillendirmek gerekiyor.
1,5A akım kapasite ile bu şekliyle küçük chipamp'lara regüleli besleme olabilir, ancak besleme elemanlarında değişiklik gerekir, bu da gerektiğinde bir kaç elemanı dışarıdan lehimleyerek elde edilebilir.

İkinci olarak LM317/337 çiftinin 78xx/79xx serisine göre daha yüksek gürültü baskılama özelliğinden dolayı preamp beslemesinde kullanılabilir ki bizim de asıl amacımız zaten bu idi. Bu durumda beslemeyi seçenekli yaparsak aşama aşama şunları ekleyebiliriz.
1. Besleme trafosu çift sekonderli/orta uçlu olabilir. Bu durumda sorun yok, orta uç ve iki ucu birleştirip baskılı devreye giriş yapılabilir. Tek opsiyon birleştirilip konektöre bağlanacak trafo kabloları için ayrı bağlantı konektörü konulur, giriş dört bacaklı olur.
2. Trafonun sekonderleri arasına birer 100n kondansatör konulabilir, HF parazit süzme amaçlı olarak.
3. Özellikle LM338 uygulamalarında sıkça rastlanılan çift köprü uygulaması eklenebilir. Eksi hat için de pozitif regülatör kullanımı sağlayan bu ilave bizim tasarımda gerekli değil, çünkü LM317/337 çifti bunu ortadan kaldırıyor. Ancak ben de piyasadan aynı markaya ait LM317/337 çifti bulamadım ve farklı markalarda artı/eksi simetrisi tam yakalanamıyor. Ya da LM337 bulmak oldukça zor olabiliyor. Dolayısıyla iki tane LM337 ile devreyi yapmak hem malzeme temini hem de bu simetri problemini ortadan kaldırabilir. Ancak 337 bacak bağlantısı 317'den farklı bildiğin gibi.
4. Kullanılacak diyotlar 1N4007 kesinlikle yeterli, ama MUR serisi de preamp için kullanılıyor, hatta SB560 gibiler de. Aslında yüksek akım gerektirmeyen uygulamalarda bana fantezi olarak geliyor ama gene de genel amaç uğruna MUR gibi TO220 kılıfında diyotlar kullanılabilir.
5. MUR serisi TO220 kılıfında diyot kullanılırsa bunlar dik mi yoksa yatık mı konumlandırılacak? Eğer dik olurlarsa baskılı devre üzerine ince bir soğutucu eklebilmesi iyi olur. Preamp için gerekmez ama ya LM1875 beslemesi yapılırsa? İnce bir alüminyum levha yeterli olacaktır. Yatık konumlandırma ise diyotların plaketin altına monte edilip soğutucu bir yüzeye monte edilmelerini sağlayacaktır.
6. Doğrultma diyotlarının parazitik etkileri konusu başlı başına bir sorun. Ama her zaman ortaya da çıkmıyor işin garibi. Ama çıkarsa ya yüksek frekans paraziti yapıyor ya da tizleri bozuyor. Sanırım LTE083 ile LM3875 beslemesinde Ersoy'un başına gelen de bu olmalı. Ya da RAS32'de 500KHz sinyal çıkması gibi. Yani bu konu daha araştırma ve çalışma gerektiriyor. Ama en kolayı her bir diyota paralel bir RC filtre koymak, 10n+10R gibi. Çoğu yerde sadece 10n kondansatör konuluyor, kimileri de gereksiz görüyor. Diyotlara kadar ne kadar şebeke paraziti ulaşabiliyor? Sanırım sorun burada.
7. Regülatörden önce ne kadar besleme kondansatörü konulmalıdır? Preamp için 4700 bir büyük bir rakam ama gereksiz değil. Sadece devre elektrikten kesildiğinde zararsızca boşalmalarını sağlayacak dirençler lazım ki o da var, yerine birer direnç+LED de konulabilir ama ilave masraf çıkarır. Tasarım açısından en kritik soru burada kaç mm aralıklı kondansatör kullanılacağıdır bence, veya benim gibi üç tane 1500µ paralel isteyenler de olabilir. Mantıklısı bir adet 4700µ/63/50/35V kondansatöre uygun delik aralıkları koymak ve tercihi kullanıcıya bırakmak sanırım.
8. Regülatörlerin giriş ve çıkış bacakları arasına da birer diyot konulabilir. Bu regülatör sorun çıkardığında çıkışın ters polariteye dönmesini engelleyecektir deniyor, özellikle çakma 317/337 durumlarında işe yarayabilir.
9. Regülatör çıkışlarındaki kondansatörleri sözüm yok, snubber gerektiğinde ilave edilebilir, artık herşeyi de koymak anlamsız olacaktır.
10. Son olarak çoğu arkadaşımızın başına gelen topraklama sorunu ile ilgili bir ilave yapılabilir. İki tane 5A diyot veya köprü diyot, 10E/5W direnç ve 100n kondansatör ile devrenin toprağı -ki bu toprak yıldız bağlantısı için plaketin çıkış kondansatörlerinin ucu olacaktır- temiz bir toprak haline getirilecektir. Parazit ve diğer gürültüye yol açan akımlar şebeke toprağına gönderilecektir, sadece diyotların iletim eşiğinin altında 0,7V altı sorun olmaya devam edecektir ama bunu da halletmenin yolları zaten devrelerde var. Dileyen Rod Elliott'dan daha fazlasını öğrenebilir.
Eklentiler
power3.pdf
(85.76 KiB) 536 defa indirildi
En son hoparlör tarafından, 05 Eyl 2010, 17:31 tarihinde değiştirildi, toplamda 1 değişiklik yapıldı.
hoparlör
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1844
Kayıt: 02 Eyl 2007, 19:30
İl: İstanbul

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen hoparlör » 05 Eyl 2010, 15:40

Bu arada SMD'siz, through hole versiyon üzerinde yapacağım geliştirmeleri. SMD sevmeyenler çoğunlukta :)

SMD konusuna biraz alışmamız lazım galiba, özellikle iyi kullanıldığında çift yüzlü tasarımdan kurtardığı gibi malzeme kalitesi de oldukça iyi. Şimdilik çakması yok bildiğim kadarı ile.

Yukarıda saydıklarım sadece birer öneri, aslında olayı özeti de ekteki devrede, şimdilik sadece devre şeması üzerinde çalışıyorum. Herşeyi bırakıp bu konu üzerine düşmem aslında chip amp meseleleri olduğu kadar RAS32 gibi Class A fenomeninden geliyor. Asıl daha yüksek akımlı regüle devreler, kapasite çoklayıcıları ve ayrık elemanlarla yapılan beslemeler üzerinde duruyorum. Bu konuda istediğim test ortamını sağlamak için de bir yandan baskılı devre üzerinde de birşeyler çiziktiriyorum ama bunlar hep test amaçlı ve hazırlık işleri. Konu dipsiz bir kuyu ama işte battık bu DIY işine gidiyoruz işte :)

Kısadan hisse şimdi pratik bir devre ortaya çıkarmalı ama ilave unsurları gerektiğinde dışarıdan ilave edilebilmeli, normal malzemeleri kullanınca zaten bu da sağlanıyor. Herşeyi koymak zorunda değiliz, amaç preamp devreleri olmalı bence.

Yapalım bir prototip bakalım neler oluyor.

Kolay gelsin.
hoparlör
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1844
Kayıt: 02 Eyl 2007, 19:30
İl: İstanbul

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen Hazar » 05 Eyl 2010, 20:40

Yaptığım en ilginç PCB çizimlerinden biri oldu :mrgreen:

Kondansatör ve direnç alternatifli. MURxxx desteği, MUR'lara kondansatör takılabilme desteği var.
Ve v3'ten %40 daha büyük.. :(
Eklentiler
v4.png
Besleme v4
Rüzgar ters esiyorsa, yelkenlerini rüzgar yönüne göre ayarlamaya bak; çünkü dünya çektiğin sıkıntılarla değil, gemiyi limana ulaştırıp ulaştıramadığınla ilgilenir.
ResimDIY Audio Türkiye Facebook Sayfası
Hazar
Site Sorumlusu
Site Sorumlusu
 
İleti: 1057
Kayıt: 12 Arl 2006, 12:20
İl: İstanbul

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen hoparlör » 05 Eyl 2010, 21:22

Eline sağlık, oldukça güzel görünüyor :evet:

Sadece şu ortadaki eklentimiz gözüme kalabalık gözüktü, acaba kaldırıp kartı biraz daha küçültsek mi? Bunlar uzay montajına mı kalsa bilemedim :bilmem:
hoparlör
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1844
Kayıt: 02 Eyl 2007, 19:30
İl: İstanbul

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen Hazar » 06 Eyl 2010, 12:30

Ben de pek sevmedim onları. Kaldıralım bari :)
Rüzgar ters esiyorsa, yelkenlerini rüzgar yönüne göre ayarlamaya bak; çünkü dünya çektiğin sıkıntılarla değil, gemiyi limana ulaştırıp ulaştıramadığınla ilgilenir.
ResimDIY Audio Türkiye Facebook Sayfası
Hazar
Site Sorumlusu
Site Sorumlusu
 
İleti: 1057
Kayıt: 12 Arl 2006, 12:20
İl: İstanbul

Reklamlar

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen e_cag » 06 Eyl 2010, 13:30

Kart ebatlıca olunca montaj delikleri de gerekebilir. Sağ yanda alt ve üstteki küçük elektrolitik kondansatörleri biraz daha birbirlerine doğru çekip yer açıp groundlarını da yanlarındaki diğer iki kond.le aynı düzlemden alsak? Kasa şaseleme elemanları çok da şart değil bence de.
v4.png
v4.png (120.81 KiB) 1192 defa görüntülendi
Yaptım yaptım kutulayamadım.
Kullanıcı avatarı
e_cag
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1416
Kayıt: 10 Oca 2008, 02:06
Konum: Istanbul
İl: İstanbul
Meslek: Kimyager

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen Hazar » 06 Eyl 2010, 13:37

Hemen dosyaları vereyim :mrgreen:

O ortadaki olayı kaldırıyoruz, fazla oldu hakikaten. Dışarıdan eklenir olmadı.

Ben biraz ilgilenemeyeceğim, dosyalar üzerinde değişiklik yapmak her zamanki gibi serbest. Şimdiden teşekkürler.
Eklentiler
v4_rev1.sch
(415.36 KiB) 334 defa indirildi
v4_rev1.brd
(71.49 KiB) 346 defa indirildi
Rüzgar ters esiyorsa, yelkenlerini rüzgar yönüne göre ayarlamaya bak; çünkü dünya çektiğin sıkıntılarla değil, gemiyi limana ulaştırıp ulaştıramadığınla ilgilenir.
ResimDIY Audio Türkiye Facebook Sayfası
Hazar
Site Sorumlusu
Site Sorumlusu
 
İleti: 1057
Kayıt: 12 Arl 2006, 12:20
İl: İstanbul

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen e_cag » 06 Eyl 2010, 13:56

Hazar yazdı:Hemen dosyaları vereyim :mrgreen:

O ortadaki olayı kaldırıyoruz, fazla oldu hakikaten. Dışarıdan eklenir olmadı.

Ben biraz ilgilenemeyeceğim, dosyalar üzerinde değişiklik yapmak her zamanki gibi serbest. Şimdiden teşekkürler.


Zevkle. :mrgreen:
Yaptım yaptım kutulayamadım.
Kullanıcı avatarı
e_cag
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1416
Kayıt: 10 Oca 2008, 02:06
Konum: Istanbul
İl: İstanbul
Meslek: Kimyager

Ynt: Regüleli Simetrik Besleme (Preamp)

İletigönderen hoparlör » 06 Eyl 2010, 23:21

Bu Eagle'dan nefret ettiğimi söyleyebilir miyim? :cry:
hoparlör
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1844
Kayıt: 02 Eyl 2007, 19:30
İl: İstanbul

ÖncekiSonraki

Projelerimiz


Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyenler: Google [Bot] ve 0 misafir