Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Lambalı Güç Yükselteçleri » Bazıları klasik sever.. Lambalı ses yükselteçleri ile alakalı soru(n)lar

Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen elektrobeyin » 04 Mar 2012, 14:57

Bu lambalı anfilerin özellikle single ended olanların çıkış trafolarının teorik hesabını ayrıntıları ile öğrenmeyi çok istiyorum. İnternette birçok döküman buldum ancak karışıklar, tabi teker teker okuyup öğreneceğim ancak anlamadığım birkaç nokta var. Örneğin sekonderin primere oranı gibi. Bir hesap yaptım mesela 5Kohm primer ve 8 ohm empedansı olan sekonderin oranı 625:1 gibi bir oran çıkıyor, ancak bu şekilde örnek veriyorum sekonderi 20 tur olursa primerin 12500 tur gibi bir değer olması gerekiyor, farkettiğiniz gibi bu çok fazla. Mesela primer tel kalınlığını sekondere göre 4'te 1 olarak alsak, 3125 tur olarak sarabilirmiyiz yani bu hesaplar böyle mi işliyor?(Değerler örnektir). İkinci soru olarak bir yerde trafo empedansının aslında hesaplanmaya gerek olmadığını okuduğum, yani işimiz çıkış voltajı ve akımla ilgiliymiş, buna göre sekonder sarımını belirliyormuşuz ve primeride sekonder oranına göre alıyormuşuz bu güvenilir bir yöntem midir?
Kullanıcı avatarı
elektrobeyin
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 144
Kayıt: 18 Kas 2010, 00:31
İl: Mersin
Meslek: Elektrik-Elektronk Mühendisi


Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen hamist » 04 Mar 2012, 16:18

elektrobeyin yazdı:Bu lambalı anfilerin özellikle single ended olanların çıkış trafolarının teorik hesabını ayrıntıları ile öğrenmeyi çok istiyorum. İnternette birçok döküman buldum ancak karışıklar, tabi teker teker okuyup öğreneceğim ancak anlamadığım birkaç nokta var. Örneğin sekonderin primere oranı gibi. Bir hesap yaptım mesela 5Kohm primer ve 8 ohm empedansı olan sekonderin oranı 625:1 gibi bir oran çıkıyor, ancak bu şekilde örnek veriyorum sekonderi 20 tur olursa primerin 12500 tur gibi bir değer olması gerekiyor, farkettiğiniz gibi bu çok fazla. Mesela primer tel kalınlığını sekondere göre 4'te 1 olarak alsak, 3125 tur olarak sarabilirmiyiz yani bu hesaplar böyle mi işliyor?(Değerler örnektir). İkinci soru olarak bir yerde trafo empedansının aslında hesaplanmaya gerek olmadığını okuduğum, yani işimiz çıkış voltajı ve akımla ilgiliymiş, buna göre sekonder sarımını belirliyormuşuz ve primeride sekonder oranına göre alıyormuşuz bu güvenilir bir yöntem midir?


Düşük güçlerde tel kesidi ve sipir sayısı açısından bakıldığında elde çıkış trafosu sarmak imkansız denecek
kadar zordur.
Bir kaç bin sipir çıkabilir ve bunu makinesiz sarmak da bir o kadar zordur.
Sarıldığında da kalite beklemek...
Trafo empedansının önemi yoksa neden her devrede ..... Kohm olarak veriliyor
ve lamba üreticisi de bunu özellikle belirtiyor.
Kaldı ki alternatif akımda enduktans her zaman önemlidir.
Hat trafoları için bu düşünce doğru olabilir, ancak orada da kalite söz konusu değildir.
Edit: empedans yerine enduktans demişim.

Yanılıyorsam düzeltilsin.

Trafo hesabı benim de kafamda yer ediyor, en azından prensib olarak bilgi sahibi olurum.
Ancak güvenilir kaynak bulmak türk sitelerinde çok zor.

Selamlar...
En son hamist tarafından, 07 Mar 2012, 16:55 tarihinde değiştirildi, toplamda 2 değişiklik yapıldı.
Tüketimleri ile ünlü ülkelerin tarihlerini üreten ülkeler yazar.
hamist
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1401
Kayıt: 24 Mar 2011, 23:45
İl: istanbul
Meslek: endüstriel elektronik

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen hacı » 04 Mar 2012, 16:59

elektrobeyin yazdı:Bu lambalı anfilerin özellikle single ended olanların çıkış trafolarının teorik hesabını ayrıntıları ile öğrenmeyi çok istiyorum. İnternette birçok döküman buldum ancak karışıklar, tabi teker teker okuyup öğreneceğim ancak anlamadığım birkaç nokta var. Örneğin sekonderin primere oranı gibi. Bir hesap yaptım mesela 5Kohm primer ve 8 ohm empedansı olan sekonderin oranı 625:1 gibi bir oran çıkıyor, ancak bu şekilde örnek veriyorum sekonderi 20 tur olursa primerin 12500 tur gibi bir değer olması gerekiyor, farkettiğiniz gibi bu çok fazla. Mesela primer tel kalınlığını sekondere göre 4'te 1 olarak alsak, 3125 tur olarak sarabilirmiyiz yani bu hesaplar böyle mi işliyor?(Değerler örnektir). İkinci soru olarak bir yerde trafo empedansının aslında hesaplanmaya gerek olmadığını okuduğum, yani işimiz çıkış voltajı ve akımla ilgiliymiş, buna göre sekonder sarımını belirliyormuşuz ve primeride sekonder oranına göre alıyormuşuz bu güvenilir bir yöntem midir?


elektrobeyin Trafoların dönüştürme oranı ='2 Zp/Zs dir.
yani senin hesapta dönüştürme oranı 25 olacak buna görede sekonder 20 tur ise primer 500tur olur.
trafo araştırmalarına önce besleme trafolarından başla onları anlamak enpedans teafolarını anlamanın yarısıdır.
Kolay gelsin
hacı
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 266
Kayıt: 15 Tem 2007, 18:56
İl: İstanbul

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen elektrobeyin » 04 Mar 2012, 17:08

Zaten şu an bir arkadaşımla sarma makinesi yapmaktayım, hatta sayaç devresi hazır PIC kontrollü 9999'a kadar sayabiliyor, işin mekanik kısmıda kolay gibi. Yarı otomatik bir makine el ile çevriliyor.Tabiki trafo empedansı önemli ancak okuduğum birçok ingilizce kaynağa göre voltaja görede hesaplanabilir. Ne kadar kaliteli olur tabi orasını bilemiyorum. 5kOHm'luk empedansı olan bir trafonun DC olarak direncinin 187 ohm olduğunu okudum, belki buradanda yola çıkılabilir. Eğer ingilizceniz varsa elimde birkaç döküman var, çok uzunlar 200-300 sayfa kadar size gönderebilirim. Zaten hedefim çok yüksek kalite birşey yapmak değil ancak özellikle yabancı ülkelerde birçok DİY'ci kendi trafosunu kendi yapıyor biz neden yapamayalım? Evet uğraştırır belki ancak zaman ayırıp uğraştıktan sonra imkansız değil bence. Birde birçok firmanın değeri kOhm olarak vermesinin nedeni standart bir değer yani hazır trafolar olduğu için olabilir veya en basit şekilde vermesi olabilir. Sonuçta yüksek empedans demek yüksek voltaj düşük akım, düşük empedans demekte düşük voltaj yüksek akım anlamına geliyor. Yani anfinin çalışma voltajından(trafo üzerinden geçen voltajdan) bu değerleri hesaplamamız mümkün olabilir diye düşünüyorum. Push Pull'larda nasıldır bilemem ancak Single Ended'larda iş biraz daha kolay gibi.
Kullanıcı avatarı
elektrobeyin
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 144
Kayıt: 18 Kas 2010, 00:31
İl: Mersin
Meslek: Elektrik-Elektronk Mühendisi

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen elektrobeyin » 04 Mar 2012, 17:11

elektrobeyin Trafoların dönüştürme oranı ='2 Zp/Zs dir.
yani senin hesapta dönüştürme oranı 25 olacak buna görede sekonder 20 tur ise primer 500tur olur.
trafo araştırmalarına önce besleme trafolarından başla onları anlamak enpedans teafolarını anlamanın yarısıdır.
Kolay gelsin[/quote]

Besleme trafoları hakkında az çok bilgim var aslında, yeterlimi bilmiyorum tabiki, elimdeki dökümanları iyice okuyayım sonra karar veriyim. Öğrenmek kolay olmayacak gibi ancak bu hesabı bilebilmek bir elektronikçi için büyük bir avantaj.
Kullanıcı avatarı
elektrobeyin
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 144
Kayıt: 18 Kas 2010, 00:31
İl: Mersin
Meslek: Elektrik-Elektronk Mühendisi

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen DepresifKedi » 04 Mar 2012, 23:42

Selam arkadaşlar...
"Elektrobeyin" arkadaşımla ortak yürütüyoruz bu projeyi.Projeyi bölüştük teorik kısımlarıyla o,dijital kısımlarıyla ben ilğileniyorum.Laf aramızda onun işi daha zor sanırım :lol: Şuan için sarım makinasının sayma kısmı bitti.Çoğu form sitelerini inceledik bir çok dökümana ulaştık daha incelenmesi gereken, fakat fark ettigimiz yada en azından benim düşüncem, ne yazıkki çogu kişiler tamamen ticari kaygı duyup hiç bir şekilde bilğisini paylaşmıyor.Bu elbette bir nebze dogru bişi olabilir günümüze bakar isek.Fakat eğer paylaşmayacaksanız ne için form sitesinde bulunursunuz ki...Neyse bu açıdan dolayı diyaudiotr'yi taktir ediyorum.Üyesi olan abimlerim,arkadaşlarım bilgilerini ellerinden geldiğince yansıtıyorlar bunun için teşekkür ederim....
Şuan sistem yarı ototik olarak calışmakta sadece sayma kısmı yapıyor.Kullandığım PIC16F877 modeli.0-9999 sayıcı için bir hayli pahalı bir mikro işlemci farkındayım.Tercih etme nedenim ise şundandır.Eğer gerekli hesaplama formüllerine ulaşabilir ve kafamızdaki var olan teorik konular ile ilğili soru işaretlerini yok edebilirsek sistemi tamamen hesap yapabilen ve otomatikmen o hesap dogrultusunda sarabilen bir sistem haline getirmeye çalışacagım...Eğer problemsiz bir şekilde çalışırsada,formdaki tüm lambalı amfi hastalığı olan abimlerimi ve arkadaşlarımı büyük bir külfetten kurtaracagına inanıyorum.Umarım güzel bişiler cıkaracagız geriside bizim olayı çözüp zaman içerisinde ilerlememize kalıyor....
Şimdiden herkeze teşekkür ederim iyi akşamlar dilerim.
Kullanıcı avatarı
DepresifKedi
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 120
Kayıt: 30 Ağu 2011, 03:20
İl: Ankara
Meslek: Öğrenci

Reklamlar

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen e_cag » 06 Mar 2012, 20:39

Başarılar dilerim. İştah olunca sonuç gelir. Tüm meraklılar üye olsunlar-olmasınlar internetteki forumlar gibi her türlü mecrayı sürekli taramada olduklarından paylaşımlarınız pek çoğuna ilham ve şevk verecektir.
Yaptım yaptım kutulayamadım.
Kullanıcı avatarı
e_cag
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 1416
Kayıt: 10 Oca 2008, 02:06
Konum: Istanbul
İl: İstanbul
Meslek: Kimyager

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen elektrobeyin » 07 Mar 2012, 13:06

İnternet üzerinde çok güzel dökümanlar buldum. http://www.turneraudio.com.au Bu sitede çıkış trafosu sarmak ile ilgili hesaplamalarda dahil olmak üzere herşey en küçük ayrıntısına kadar anlatılıyor. Neyseki ingilizcem iyi, biraz uzun sürecek ancak rahatlıkla çözebileceğimi düşünüyorum. Toplam 150 sayfalık bir döküman var çıkış trafoları hakkında.
Kullanıcı avatarı
elektrobeyin
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 144
Kayıt: 18 Kas 2010, 00:31
İl: Mersin
Meslek: Elektrik-Elektronk Mühendisi

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen tubefreak » 07 Mar 2012, 16:46

Sayın elektrobeyin,

Çıkış trafosunda empedans herşeydir.Trafonun amacı zaten lambanın yüksek çıkış empedansını speaker ları sürebileceği 4-8Ohm aralığına indirmektir yani trafo bir empedans dönüştürücü ve güç (power) ileticidir.
Bu yüzden sekonder empedans zaten kullanacağınız speaker empedansı olan 4-8Ohm aralığındadır.En önemlisi primer empedansdır.primer empedans kullandığınız çıkış lambasıyla birlikte (bu empedans lambanın özelliklerine göre seçilmektedir) bir çalışma noktası oluşturmaktadır.Bu yüzden önce hangi çıkış lambasını kullanacağınız, bu lambayı tek mi yoksa paralel single ended olarak mı kullanacağınız belirlenecek daha sonra da lambayı hangi parametreler içinde ve hangi primer empedanslı trafo ile kullanacağınız (kaç ma akımda, kaç volt da ve hangi primer empedansda) belirlenecektir.Bu değerlerin hepsi bir OP (operation point) çalışma noktası oluşturacak ve buna bağlı kaç watt elde edeceğiniz, hangi distorsiyon seviyesinde olacağı loadline adı verilen lamba grafiklerinden belirlenecektir.Demek istediğim trafo tek başına bir anlam ifade etmez öncelikle lamba ve OP belirlenmeli ve buna uygun trafo seçilmelidir.Yani trafonun diğer özellikleri; max Watt, Henry-inductance, max ma., max V, bu seçtiğiniz, Lamba + trafo primer empedansı ile oluşmuş OP-çalışma noktasına göre seçilecek olan diğer özelliklerdir.
Lütfen lambalı amfilerin çalışma prensiplerini iyi inceleyip, çıkış lambası + çıkış trafosunun o amfinin çıkış katı parametrelerini birlikte belirlediklerini aklınızdan çıkarmayın.

Empedans oranına gelirsek;
Empedans oranı = Voltaj oranı yada sargı oranı (turns ratio) nun karesidir.
Yani voltaj oranı = sargı oranı ve empedans oranı bunların karesi.
Sizin örneğinizde empedans oranı 625 se bunun kare kökü 25 yani voltaj ve sargı oranı 25.

Kolay gelsin,
Hakan A.
tubefreak
Yeni Üye
 
İleti: 15
Kayıt: 13 Arl 2008, 21:13
İl: İzmir

Ynt: Çıkış Trafosu ile ilgili hesaplamalar

Okunmamış iletigönderen elektrobeyin » 07 Mar 2012, 18:27

tubefreak yazdı:Sayın elektrobeyin,

Çıkış trafosunda empedans herşeydir.Trafonun amacı zaten lambanın yüksek çıkış empedansını speaker ları sürebileceği 4-8Ohm aralığına indirmektir yani trafo bir empedans dönüştürücü ve güç (power) ileticidir.
Bu yüzden sekonder empedans zaten kullanacağınız speaker empedansı olan 4-8Ohm aralığındadır.En önemlisi primer empedansdır.primer empedans kullandığınız çıkış lambasıyla birlikte (bu empedans lambanın özelliklerine göre seçilmektedir) bir çalışma noktası oluşturmaktadır.Bu yüzden önce hangi çıkış lambasını kullanacağınız, bu lambayı tek mi yoksa paralel single ended olarak mı kullanacağınız belirlenecek daha sonra da lambayı hangi parametreler içinde ve hangi primer empedanslı trafo ile kullanacağınız (kaç ma akımda, kaç volt da ve hangi primer empedansda) belirlenecektir.Bu değerlerin hepsi bir OP (operation point) çalışma noktası oluşturacak ve buna bağlı kaç watt elde edeceğiniz, hangi distorsiyon seviyesinde olacağı loadline adı verilen lamba grafiklerinden belirlenecektir.Demek istediğim trafo tek başına bir anlam ifade etmez öncelikle lamba ve OP belirlenmeli ve buna uygun trafo seçilmelidir.Yani trafonun diğer özellikleri; max Watt, Henry-inductance, max ma., max V, bu seçtiğiniz, Lamba + trafo primer empedansı ile oluşmuş OP-çalışma noktasına göre seçilecek olan diğer özelliklerdir.
Lütfen lambalı amfilerin çalışma prensiplerini iyi inceleyip, çıkış lambası + çıkış trafosunun o amfinin çıkış katı parametrelerini birlikte belirlediklerini aklınızdan çıkarmayın.

Empedans oranına gelirsek;
Empedans oranı = Voltaj oranı yada sargı oranı (turns ratio) nun karesidir.
Yani voltaj oranı = sargı oranı ve empedans oranı bunların karesi.
Sizin örneğinizde empedans oranı 625 se bunun kare kökü 25 yani voltaj ve sargı oranı 25.

Kolay gelsin,
Hakan A.


Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim. Evet haklısınız, zaten bulduğum belgelerde de sizin dediğiniz gibi yazıyor. Yapmak istediğim anfi tek bir EL84'ten oluşuyor, 5 Watt'lık ve single ended bir yapıda. Primer sargısı için 5 kohm'luk bir değer verilmiş. Zaten bu belgeleri ayrıntıları ile okumamın amacı dediğiniz gibi trafonun diğer özelliklerini hesaplayabilmek. Trafonun sarım şekilleri bile oldukça ilginç. Mesela önce alta 1 kat sekonder, izolasyon malzemesi,üzerine 10 kat primer,izolasyon malzemesi, sonra 24 kat primer, izolasyon ve en son 1 kat sekonder gibi ilgnç şekilde sarılmış. Sanırım almam gereken daha çok yol var.
Kullanıcı avatarı
elektrobeyin
DIY Audio Fanatiği
 
İleti: 144
Kayıt: 18 Kas 2010, 00:31
İl: Mersin
Meslek: Elektrik-Elektronk Mühendisi

Sonraki

Lambalı Güç Yükselteçleri


 


  • Bu konular da ilginizi çekebilir:
    Cevaplar
    Gösterim
    Son ileti

Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyenler: Google [Bot] ve 0 misafir