Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Amplifikatörler » Hoparlör amplifikatörleri, preamplifikatörler hakkında soru ve incelemeleriniz...

Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen ta2cjj » 10 Mar 2014, 13:17

Merhaba arkadaşlar.
Elime tüm çıkışları arızalı ve bayağı ellenmiş "Marantz 4100" modeli quadro amplifier geçti.
Çıkış transistörü olarak 2SC1051 (TO3 kılıf)kullanılmış.
Boş zamanlarımda, yavaş yavaş orijinaline sadık kalmak kaydıyla **RECAP da yaparak,direnç toleranslarının dışına çıkıp çıkmadıklarını da kontrol etmek kaydıyla,elde kalan sağlam 4 adet 2SC1051'lerle 2 kanalını düzgünce hallettim. (** RECAP : Kapasitörleri yenileri ile değişme)
Sıra diğer 2 kanala gelince festival başladı;
Tüm pcb'yi yeniden elden geçirerek tek tek işledim.
Elimde başka 2SC1051 olmadığından çıkış transistörleri hariç sürücülere kadar toplayıp ilk etapta yol verdim ve önce simetri çıkış ayarını (R614 ile) hemen hemen 0.00V olacak şekilde ayarladım.
Şemaya göre voltajlar hemen hemen tamam gibi gözükünce de yerine emaneten 2N3055 koyup alete yol verdim.
Power çıkış transistörleri emiter dirençleri üzerinden ölçtüğüm değer 350-400mV gibi gerilim düşmesi okudum (Sükunet akımı ölçümü için yöntemlerden biri) ve bu arada emiter dirençlerinin aşırı ısındığını gördüm.
( Şema linki : http://911manuals.com/preview/Marantz/4 ... 21-MAR.png )
Bias trimpotundan (R629) ayar yapıldığında, emiter dirençleri üzerindeki gerilim düşmesinin değişmediği,bu trimpota paralel olan termistörün ve çevre dirençlerinin de sağlam olduğunu ölçtüm ve cihazı öylece bıraktım.
Şemayı incelerseniz ; R629 bias trimpotunun, driver transistörlerinin beysleri arasında olduğu (Beysten beyse),
Driver transistörleri biaslarını, H606 transistörü kollektöründeki R667 (180R) ile sürdüğü,
+32 Volt ana besleme geriliminden R623 (1k8) ve buna seri R625 (4k7) direnç üzerinden bias gerilimi aldığını gözlemledim.
Şimdi;
Bu dirençlerle oynayarak (Yerlerine trimpot koyarak bias gerilimini aşağıya çekmek mümkün olabilirmi?
Bu cihazda orijinalde Bias gerilimi, bir başka dökümanda 8...10mV olarak emiter direncinde ölçülerek yapılacağından bahsedilmiş.
Bu ayarlanamayan ve aşırı yüksek olan bias gerilimini düzeltmek konusunda nasıl bir yaklaşımda yada çözüm önerilerinde bulunabilirsiniz?
Üstadların yardımlarını bekler,okuyan herkese saygılar sunarım.
Şafak..
ta2cjj
Yeni Üye
 
İleti: 16
Kayıt: 10 Mar 2014, 12:32
İl: Ankara
Meslek: Mad.Müh.


Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen ta2cjj » 14 Mar 2014, 17:58

Evet arkadaşlar.
Bu konu hakkında bilgisi olan yada yardımcı olabilecek kimse yokmu?
Hala yanıt bekliyorum..
ta2cjj
Yeni Üye
 
İleti: 16
Kayıt: 10 Mar 2014, 12:32
İl: Ankara
Meslek: Mad.Müh.

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen onursal » 14 Mar 2014, 18:18

ta2cjj yazdı:Merhaba arkadaşlar.
Elimde başka 2SC1051 olmadığından çıkış transistörleri hariç sürücülere kadar toplayıp ilk etapta yol verdim ve önce simetri çıkış ayarını (R614 ile) hemen hemen 0.00V olacak şekilde ayarladım.
Şemaya göre voltajlar hemen hemen tamam gibi gözükünce de yerine emaneten 2N3055 koyup alete yol verdim.

Bu dirençlerle oynayarak (Yerlerine trimpot koyarak bias gerilimini aşağıya çekmek mümkün olabilirmi?

Bu ayarlanamayan ve aşırı yüksek olan bias gerilimini düzeltmek konusunda nasıl bir yaklaşımda yada çözüm önerilerinde bulunabilirsiniz?
Üstadların yardımlarını bekler,okuyan herkese saygılar sunarım.
Şafak..

2N 3055 gibi abuk transistörleri takarsan bu alette hiçbirşey yapamazsın.
Akım kazancı tatminkar bir transistör koymalısın ki bias akımlarını ve gerilimlerini tutturabilesin.
Benim önerim MJ 15003 transistörünü bir dene.
Orijinal transistörün teknik özelliklerini karşılaştırmadım ancak şemaya göre incelendiğinde MJ 15003 ideal görünmektedir.
Kullanıcı avatarı
onursal
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 840
Kayıt: 03 Ağu 2010, 01:56
İl: ankara
Meslek: broadcasting

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen ta2cjj » 14 Mar 2014, 19:05

Tabii ki haklısın..
2SC1051'in kendisi abuk subuk transistör olunca (100V - 7A-80W) gibi.maalesef piyasada bulunmadığı gibi aynı kılıfta muadillerini de bulamadım Elimde o an 2N3055 gibi abuk subuk tr denemeye kalktık,olacağı bu tabii ki .
Sorun betadan kaynaklı.. Sürücülere kadar herşey normal ölçüm veriyor,ama bu dandikleri takınca çıkış akımı bir anda kuduruyor,neredeyse emiter dirençleri yanacak.
Yerine elimde en yakın olabilecek BDY25'ler vardı,bir anda yaktı geçti meret.
Şimdi sürme betalarını düşürmek için (Beta aplikasyonu için) sürme bias voltajını biraz düşürüp,kontrollu olarak vermeyi deneyeceğim.
Sonucu hafta başı yazarım.
Saygılar
Şafak..
ta2cjj
Yeni Üye
 
İleti: 16
Kayıt: 10 Mar 2014, 12:32
İl: Ankara
Meslek: Mad.Müh.

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen caglarm » 14 Mar 2014, 19:21

öncelik ile soğutucu üzerine bağlı olması gereken h581 diyot çiftini kontrol etmelisin.çünki r629 dan biası ayarlayabilmen için bu diyotların bağlı ve sağlam olması gerekir.
Kullanıcı avatarı
caglarm
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 245
Kayıt: 17 Oca 2011, 00:46
İl: kocaeli
Meslek: Elektronik-Enstruman Tekn.

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen onursal » 14 Mar 2014, 20:11

ta2cjj yazdı:Tabii ki haklısın..
2SC1051'in kendisi abuk subuk transistör olunca (100V - 7A-80W) gibi.maalesef piyasada bulunmadığı gibi aynı kılıfta muadillerini de bulamadım Elimde o an 2N3055 gibi abuk subuk tr denemeye kalktık,olacağı bu tabii ki .
Sorun betadan kaynaklı.. Sürücülere kadar herşey normal ölçüm veriyor,ama bu dandikleri takınca çıkış akımı bir anda kuduruyor,neredeyse emiter dirençleri yanacak.
Yerine elimde en yakın olabilecek BDY25'ler vardı,bir anda yaktı geçti meret.
Şimdi sürme betalarını düşürmek için (Beta aplikasyonu için) sürme bias voltajını biraz düşürüp,kontrollu olarak vermeyi deneyeceğim.
Sonucu hafta başı yazarım.
Saygılar
Şafak..

2SC1051 abuk sabuk olsa da akım kazancına yetişmek pek mümkün görünmüyor :D
Resim
Herifin akım kazancı 40 ila 320 arasında imiş :?
Böyle bir akım kazancına ulaşabilmek mümkünmüdür bilmiyorum ama 2N3055 gibi HFE-10 kazancı olan bir transistör böyle bir devrede kıçını da yırtsa çalışmayacaktır :D

Benim önermiş olduğum MJ15003 transistörü de her ne kadar yetişemese de Min. 25 HFE akım kazancı ile en azından o devrede efendice çalışacaktır.
Resim
Resim
Yüksek akım kazançlı başka bir transistör var mı bilmiyorum. Ama MJ15003 senin amlifikatörde en azından uyum sağlayacaktır. Hatta yüksek power dissipation değeri ile göz dolduracak, beğeni bile toplayabilecektir.
Elbette ki benim önerilerim haricinde yüksek akım kazancı olan transistör önerileri gelirse değerlendirmelisin.
Burada tek şart önerilen transistörlerin bulunabilir olmasıdır sanırım 8-)
Kullanıcı avatarı
onursal
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 840
Kayıt: 03 Ağu 2010, 01:56
İl: ankara
Meslek: broadcasting

Reklamlar

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen ta2cjj » 18 Mar 2014, 12:59

Selamlar..
Sürücü transistörlerin beysleri arasında bulunan kompanze özellikli ısıya duyarlı diyotlar tabii ki sağlam. İlk yaptığım kontrollerin başında geliyor. Çıkış transistörleri ısındıkça sızıntı akımları,dolayısıyla sükunet akımları da artar.Bunu dengelemek adına bu parçalar,ısıyla ters olarak sükunet akımı için gereken gerilimi ters yönde kontrol eden ve değişken ısılar altında sükunet kararlılığını sağlayan yegane değerli parçalar olup direkt çıkış tranistör gövdelerine değecek şekilde monte edilirler.(Kimi amplifierlerde de buna benzer uygulamaları soğutucuya monteli termistörler üstlenir).
Neyse,
Dün 2N6676 transistörler elime geçti.
Marantz 4100'de öncelikle sükunet akımını izlemek için çıkış transistörlerinin emiter direncine paralel avometre bağladım . 2SC1051 beta gerilimini sağlayan R623 (1k8) ve R625 (4k7) voltaj bölücüleri üzerinde dikkatlice oynama yaparak ,R625'in yerine 4k7'ye presetleyip 22K trimpot lehimledim. Bu arada driver voltajını da aynı anda takip etmek için ( 2SC857 bacağındaki -1,6V ) bir avometre daha bağlayarak sisteme yol vermeye hazır hale getirdim.
Marantz 4100, 110V olduğundan kendi özel imalatım olan 220/110V 500W çevirici ile cihaza 110V ile yol verdim.
Yukarıda bahsi geçen , biası ilgilendiren 2 parametre voltajları aynı anda takip edildi.
İlk anda sükunet akımının 235mA gibi bir değer çektiği görülünce hemen R625 yerine konan 22K trimpot ile, akım, istenen 8mA'e ayarlanarak sistem tam kararlı hale gelmesi için kontrollu olarak yarım saat kadar böylece beklendi.
Bu sürenin sonunda tekrar yapılan ikinci bir ince sükunet akımı ayarıyla, sükunet akımının artık değişmediği,driver transistörlerini süren faz çevirici-ön sürücü transistörün çıkış sürme voltajının da -1,6V civarında istendiği şekilde seyrettiği görüldü.
Tabii bu arada simetri ayarları da yapılarak,boşta ve giriş kısadevreyken çıkışta 0,00V almayı da ihmal etmedik.

Şimdi hoparlörleri bağlama zamanı ... :)
2 saat kadar çalışmadan sonra ilgili parametre voltajları ve akımları tekrar kontrol edildi,gayet güzel..
Sonuç = Mükemmel .. Harika çalışıyor.

Arkadaşlar,bu arada, yaşım 51
36 yıldır elektronikle uğraşıyorum. (Neredeyse bir ömür)
Normal işlerimin dışında boş vakit kaldıkça kendime ait çalışma odamda hasbel kader bu işlerle vakit geçiriyorum.
Şunu hiç unutmayın ;
36 yıllık meslek hayatımda öğrendiğim tek şey : "Hiçbir şey bilmediğimi öğrendim".
Dipsiz bir kuyu maalesef. Bu hastalığın maalesef ilacı da yok.
Bol bol hurdalarınız olur,taşınırken sıkıntı,sıkıntı üstüne..Attığına mı yanarsın,sonradan lazım olduğuna mı?
Allahtan hanım dırdırı yok,ilk şartım hobilerim ve kendime ayıracağım boş zamanlarımda dırdır yapmaması şartı koşmuştum ,şükür..
Fikir veren,cevap yazan tüm arkadaşlara gönülden sonsuz selam ve saygılarımı iletiyor,
Kopyala yapıştırdan ziyade tasarım, geliştirme ve pratikler üzerine yazılmış yazılarınıza ağırlık vermenizi diliyorum.
Mutlu ve esen kalın..
Şafak..
ta2cjj
Yeni Üye
 
İleti: 16
Kayıt: 10 Mar 2014, 12:32
İl: Ankara
Meslek: Mad.Müh.

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen onursal » 18 Mar 2014, 16:43

ta2cjj yazdı:Selamlar..

Arkadaşlar,bu arada, yaşım 51
36 yıldır elektronikle uğraşıyorum. (Neredeyse bir ömür)
Normal işlerimin dışında boş vakit kaldıkça kendime ait çalışma odamda hasbel kader bu işlerle vakit geçiriyorum.
Şunu hiç unutmayın ;
36 yıllık meslek hayatımda öğrendiğim tek şey : "Hiçbir şey bilmediğimi öğrendim".
Dipsiz bir kuyu maalesef. Bu hastalığın maalesef ilacı da yok.
Bol bol hurdalarınız olur,taşınırken sıkıntı,sıkıntı üstüne..Attığına mı yanarsın,sonradan lazım olduğuna mı?
Allahtan hanım dırdırı yok,ilk şartım hobilerim ve kendime ayıracağım boş zamanlarımda dırdır yapmaması şartı koşmuştum ,şükür..
Fikir veren,cevap yazan tüm arkadaşlara gönülden sonsuz selam ve saygılarımı iletiyor,
.

TA2CJJ... Tango Alfa 2 Çarli Papa Tango
Sanki birisi beni anlattı :mrgreen:
Kullanıcı avatarı
onursal
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 840
Kayıt: 03 Ağu 2010, 01:56
İl: ankara
Meslek: broadcasting

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen ta2cjj » 18 Mar 2014, 17:09

ta2cj daha önceden şehir değiştiren bir arkadaşımızdan bana yadigar kaldığından ta2cj olarak mail alamadık,bu nedenle ta2cjj olarak giriş yapıyorum.
Aslen my callsign : ta2cj qsl ?
ta2cjj
Yeni Üye
 
İleti: 16
Kayıt: 10 Mar 2014, 12:32
İl: Ankara
Meslek: Mad.Müh.

Ynt: Transistörlü Amplifierlerde Bias işlemi

Okunmamış iletigönderen onursal » 18 Mar 2014, 18:51

QSL..
Sonuçta bir CALL SIGN olduğuna göre aynı dili konuşuyoruz demektir.
Acaba derneklerle ilgin var mı? Var ise hangisi ile irtibattasın. Ben 15 yıldır takılamıyorum.
3 band ICOM'um hala biryerlerde yatıyor garip garip
Kullanıcı avatarı
onursal
DIY Audio Gurusu
 
İleti: 840
Kayıt: 03 Ağu 2010, 01:56
İl: ankara
Meslek: broadcasting

Sonraki

Amplifikatörler


Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyenler: Google [Bot] ve 0 misafir